Việt Nam là quốc gia ven
biển, nằm trong vùng xích đạo và dải nhiệt đới phía Tây Thái Bình Dương - khu
vực trọng điểm ảnh hưởng của biến đổi khí hậu toàn cầu; có nhiều tuyến hàng hải
quốc tế đi qua, lại đang trong quá trình đẩy mạnh phát triển kinh tế biển, nên
tình hình thiên tai, tai nạn, sự cố ở vùng biển nước ta xảy ra với tần suất
cao, tính chất phức tạp, gây thiệt hại nghiêm trọng về người, tài sản, ảnh
hưởng lớn đến phát triển kinh tế - xã hội và hoạt động quân sự, quốc phòng.
Điều đáng nói là, trong mấy năm gần đây, tình hình tai nạn, sự cố trên vùng
biển nước ta không chỉ gia tăng về số vụ, quy mô mà còn phức tạp về tính chất,
diễn biến khó lường, nhất là sự cố về hóa chất, tràn dầu có thể hủy hoại môi
trường trên phạm vi rộng, v.v.
Nhận thức rõ tác hại của
thiên tai, biến đổi khí hậu và quán triệt sâu sắc chức năng, nhiệm vụ được
giao, Quân đội đã tích cực, chủ động khắc phục khó khăn, thực hiện nhiệm vụ
phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn nói chung và tìm kiếm cứu nạn trên biển
nói riêng đạt nhiều kết quả tích cực. Nổi bật là, công tác lãnh đạo, chỉ đạo
được cấp ủy, chỉ huy các cấp quan tâm, tiến hành chặt chẽ. Các lực lượng (nòng
cốt là Cảnh sát biển, Hải quân, Bộ đội Biên phòng, Phòng không - Không quân và
các quân khu có biển,...) chủ động chuẩn bị lực lượng, vật chất, phương tiện,
xây dưng kế hoạch, phương án, phòng, chống thiên tai, sự cố, tìm kiếm cứu nạn
phù hợp với nhiệm vụ, sát đặc điểm địa bàn và thường xuyên rà soát, bổ sung,
điều chỉnh, tổ chức luyện tập, diễn tập, ứng trực nghiêm túc.
Với tinh thần không quản
ngại nguy hiểm, tất cả “vì nhân dân phục vụ”, lực lượng quân đội luôn đi đầu,
có mặt kịp thời ở nơi xảy ra thiên tai, sự cố, thể hiện rõ vai trò là lực lượng
xung kích, nòng cốt, trong ứng phó sự cố, khắc phục hậu quả thiên tai, cứu hộ,
cứu nạn trên biển. Từ ngày 15/8/2018 đến nay, các đơn vị quân đội đã huy động
125.056 lượt cán bộ, chiến sĩ, 3.364 lượt phương tiện phối hợp cùng các cơ quan
chức năng, các lực lượng, địa phương tham gia tìm kiếm cứu nạn 1.480 vụ, cứu
được 1.722 người, 96 phương tiện và kêu gọi, hướng dẫn 2.060.716 lượt người,
447.015 phương tiện đang hoạt động trên biển di chuyển ra khỏi vùng ảnh hưởng
của bão, neo đậu tránh, trú an toàn. Đặc biệt, chúng ta đã hoàn thành xuất sắc
nhiệm vụ xử lý sự cố tràn dầu tại khu dân phố 5, phường Quảng Hưng, thành phố
Thanh Hóa; vụ cháy tàu APL Vancouver, Quốc tịch Singapore; tìm kiếm, khắc phục
hậu quả vụ tai nạn nghiêm trọng tàu cá NA-95899 TS bị tàu Pacific 01 đâm chìm,
làm 09 ngư dân mất tích; ứng phó sự cố tàu BV-98459 TS chở khoảng 50.000 lít
dầu DO bị chìm tại vùng biển Phú Quý, tỉnh Bình Thuận; ứng phó tràn dầu vụ tàu
vận tải VIETSUN INTERGRITY bị chìm tại phao số 28, luồng Sài Gòn - Vũng Tàu,
sông Lòng Tàu, huyện Cần Giờ, thành phố Hồ Chí Minh,... được cấp ủy, chính
quyền địa phương, nhân dân và bạn bè quốc tế đánh giá cao. Không dừng lại ở đó,
các cơ quan, đơn vị quân đội luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, trực tiếp động
viên, sẻ chia, giúp đỡ người bị nạn, nhân dân địa phương ven biển, trên các đảo
bị ảnh hưởng bởi thiên tai, khắc phục hậu quả, ổn định đời sống và sản xuất,
góp phần tô thắm thêm truyền thống tốt đẹp của “Bộ đội Cụ Hồ”.
Thời gian tới, dự báo tình
hình thời tiết, khí hậu, thủy văn trên các vùng biển nước ta sẽ tiếp tục diễn
biến phức tạp, cực đoan và khó lường; các hoạt động giao thương, phát triển
kinh tế biển ngày càng sôi động, tiềm ẩn nhiều nguy cơ tai nạn, sự cố. Để nâng
cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả ứng phó sự cố, phòng, chống thiên tai, tìm
kiếm cứu nạn trên biển, giảm thiểu thiệt hại về người và tài sản của nhân dân,
góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết số 36-NQ/TW, ngày 22/10/2018 của Ban
Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII) về Chiến lược phát triển bền vững kinh tế
biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, các cơ quan, đơn vị cần quán
triệt, thực hiện tốt nội dung, giải pháp chủ yếu sau:
Một
là, đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền
nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm cho bộ đội và nhân dân về công tác bảo
đảm an toàn hàng hải và tìm kiếm cứu nạn trên biển. Tìm kiếm cứu
nạn trên biển là hoạt động có tính đặc thù cao, luôn phải tiến hành trong điều
kiện khó khăn, nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng của cán bộ, chiến sĩ. Vì vậy,
để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị cần
quán triệt cho cán bộ, chiến sĩ nắm vững đường lối, quan điểm của Đảng, chính
sách, pháp luật của Nhà nước, trực tiếp là các nghị quyết, chỉ thị của Đảng,
Nhà nước, Bộ Quốc phòng về bảo đảm an toàn hàng hải, tìm kiếm cứu nạn trên
biển. Trọng tâm là, Nghị định số 30/2017/NĐ-CP, ngày 21/3/2017 của Chính phủ về
“Quy định tổ chức, hoạt động ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn”;
Quyết định số 506/2019/QĐ-TTg, ngày 04/5/2019 của Thủ tướng Chính phủ
về phê duyệt bổ sung danh mục các nhiệm vụ triển khai thực hiện Công ước quốc
tế về tìm kiếm cứu nạn hàng hải năm 1979 (SAR 79) theo Quyết định số
06/2009/QĐ-TTg, ngày 15/01/2009 giai đoạn 2019 - 2025 trong Quân đội; mệnh
lệnh, chỉ thị, hướng dẫn của cấp trên về nhiệm vụ tìm kiếm cứu nạn trên biển,
cũng như kết quả, kinh nghiệm trong thực hiện nhiệm vụ này của các lực lượng,
v.v. Qua đó, làm cho cán bộ, chiến sĩ nắm vững quan điểm, nguyên tắc, phương
châm, yêu cầu cấp thiết đặt ra trong phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn
trên biển; xác định đây là nhiệm vụ chính trị - “nhiệm vụ chiến đấu” trong thời
bình; xây dựng động cơ, trách nhiệm, quyết tâm, lòng dũng cảm trong thực hiện
nhiệm vụ quan trọng này. Đồng thời, chủ động đấu tranh với tư tưởng chủ quan,
xem nhẹ, ngại khó khăn, gian khổ, nguy hiểm.
Bộ Chỉ huy Quân sự các tỉnh
có biển chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền và phối hợp chặt chẽ với lực
lượng Bộ đội Biên phòng, Hải quân, Cảnh sát biển, Công an, Sở Nông nghiệp và
phát triển nông thôn, Hiệp hội nghề cá, làm tốt công tác tuyên truyền cho ngư
dân về công tác bảo đảm an toàn hàng hải, tìm kiếm cứu nạn; tổ chức xây dựng và
phát huy vai trò của các tổ, đội tàu thuyền đoàn kết hoạt động trên biển trong
công tác hỗ trợ cứu kéo lẫn nhau, tìm kiếm cứu nạn khi gặp sự cố, thực hiện tốt
phương châm “Tự cứu mình là chính”; đồng thời, hướng dẫn ngư dân sử dụng các
phương tiện thông tin, tín hiệu báo khẩn cấp khi gặp sự cố, v.v.
Hai
là, chuẩn bị đầy đủ, chu đáo, phát huy tốt “4
tại chỗ”1 trong tìm kiếm cứu nạn trên biển. Thiên tai,
sự cố trên biển ngày càng phức tạp, khó dự báo, diễn biến thất thường, đột biến
cao. Vì vậy, để ứng phó, xử lý kịp thời, có hiệu quả, cần chủ động làm tốt công
tác chuẩn bị về mọi mặt, phát huy tốt “4 tại chỗ”. Theo đó, các cơ quan, đơn vị
thường xuyên kiện toàn Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai - tìm kiếm cứu nạn ở
các cấp; duy trì nghiêm chế độ ứng trực, nắm chắc tình hình, tham mưu đề xuất,
xử lý kịp thời, hiệu quả các tình huống xảy ra; chú trọng rà soát, bổ sung,
điều chỉnh các phương án, kế hoạch sát tình hình thực tế, địa bàn và yêu cầu
nhiệm vụ; chuẩn bị đầy đủ công tác bảo đảm, hiệp đồng chặt chẽ với chính quyền
địa phương và các lực lượng đứng trên địa bàn, kịp thời cơ động ứng phó các
tình huống không để bị động, bất ngờ. Để đạt hiệu quả cao, thời gian tới, Cục
Cứu hộ - Cứu nạn tiếp tục phối hợp với các quân khu chỉ đạo Bộ Chỉ huy quân sự
các tỉnh, thành phố có biển tham mưu cho Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai -
tìm kiếm cứu nạn địa phương chỉ đạo các sở, ngành hoàn thành xây dựng Kế hoạch
ứng phó với 12 tình huống sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn theo Quyết định
số 1041/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và Nghị định 30/2017/NĐ-CP của Chính phủ
quy định tổ chức, hoạt động ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn; Quyết
định số 19/2017/QĐ-BQP của Bộ Quốc phòng về thực hiện Nghị định 30/2017/NĐ-CP
của Chính phủ. Trên cơ sở đó, kiện toàn lực lượng tham gia phòng, chống thiên
tai, sự cố, tìm kiếm cứu nạn, từng bước xây dựng, phát triển mô hình các đội,
trung tâm tìm kiếm cứu nạn trên biển chuyên trách, kiêm nhiệm, lấy lực lượng
Hải quân, Cảnh sát biển và Bộ đội Biên phòng làm nòng cốt.
Cục Cứu hộ - Cứu nạn tiếp
tục phối hợp với Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng, chống thiên tai đề xuất Chính
phủ xin chủ trương đầu tư xây dựng một số trạm phòng, chống thiên tai và tìm
kiếm cứu nạn trên các đảo; phối hợp với các cơ quan chức năng của bộ, ngành
liên quan triển khai xây dựng Chương trình Quốc gia nghiên cứu, ứng dụng và huy
động nguồn lực khoa học công nghệ ứng phó động đất, sóng thần. Triển khai thực
hiện hiệu quả các dự án trọng điểm, mua sắm trang thiết bị chuyên dụng phục vụ
công tác ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn theo kế hoạch đầu tư
trung hạn 05 năm (2016 - 2020) đã được phê duyệt; chú trọng đổi mới trang bị,
đầu tư mua sắm trang bị cứu hộ, cứu nạn trên biển với phương châm: “hiện đại,
nhanh gọn, linh hoạt”, hoạt động trong mọi điều kiện thời tiết, cả trên
mặt nước và dưới mặt nước. Từng bước hiện đại hoá cơ sở vật chất, phương tiện,
trang thiết bị phục vụ huấn luyện, diễn tập và tổ chức tìm kiếm cứu nạn trên
biển.
Do tính chất nhiệm vụ phức
tạp, vùng biển rộng, nên để phát huy “4 tại chỗ” trong tìm kiếm cứu nạn trên
biển, Cục Cứu hộ - Cứu nạn phối hợp chặt chẽ với cơ quan chức năng tham mưu
giúp Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Văn phòng Ủy ban Quốc gia Ứng phó sự
cố, thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn ban hành Quy chế phối hợp giữa các lực lượng
Hải quân, Cảnh sát biển Việt Nam, Bộ đội biên phòng với các Trung tâm phối hợp
tìm kiếm cứu nạn hàng hải; kết hợp các hoạt động huấn luyện, tuần tra, kiểm
soát quản lý, bảo vệ chủ quyền biển, đảo với sẵn sàng tham gia tìm kiếm cứu
nạn, v.v.
Ba
là, nâng cao chất lượng công tác huấn luyện, diễn tập
tìm kiếm cứu nạn trên biển cho bộ đội, nhất là lực lượng chuyên trách trên các
địa bàn. Tìm
kiếm cứu nạn trên biển là “nhiệm vụ chiến đấu” của Quân đội trong thời bình. Để
thực hiện tốt nhiệm vụ này, các cơ quan, đơn vị cần đẩy mạnh đổi mới, nâng cao
hơn nữa chất lượng huấn luyện, diễn tập; bồi dưỡng về kinh nghiệm tổ chức, điều
hành, kỹ năng, quy trình xử lý sự cố, thiên tai, tìm kiếm cứu nạn cho các lực
lượng. Trong đó, tập trung huấn luyện chuyên sâu, nâng cao năng lực 05 đội hỗ
trợ nhân đạo và cứu trợ thiên tai; huấn luyện nâng cao kỹ năng điều khiển, sử
dụng các phương tiện tìm kiếm cứu nạn hiện đại và kỹ năng thực hành khắc phục
sự cố tràn dầu, chống cháy nổ cho nhân viên chuyên môn kỹ thuật. Để đạt hiệu
quả cao, các cơ quan, đơn vị tập trung nghiên cứu xây dựng kế hoạch, chương
trình, nội dung, phương pháp huấn luyện, diễn tập sát với thực tiễn địa bàn;
quan tâm đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ, hiện đại hóa mô hình huấn
luyện, kết hợp chặt chẽ giữa huấn luyện cơ bản với ứng dụng khoa học công nghệ
thông tin. Cục Cứu hộ - Cứu nạn phối hợp với Cục Quân huấn tham mưu giúp Thủ
trưởng Bộ Quốc phòng, Ủy ban Quốc gia Ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu
nạn tổ chức tập huấn nâng cao nghiệp vụ công tác cứu hộ, cứu nạn, triển khai
hướng dẫn các mẫu kế hoạch về ứng phó sự cố, thiên tai, thảm họa và tìm kiếm
cứu nạn trong toàn quân và Ban chỉ huy phòng, chống thiên tai - tìm kiếm cứu
nạn các bộ, ngành và địa phương. Tiếp tục chỉ đạo Trung tâm huấn luyện tìm kiếm
cứu nạn đường biển, Học viện Hải quân; Trung tâm huấn luyện quốc gia tìm kiếm
cứu nạn đường không, Quân chủng Phòng không - Không quân tổ chức lớp đào tạo,
huấn luyện nhân viên chuyên môn điều khiển phương tiện thuỷ nội địa, tìm kiếm
cứu nạn; huấn luyện tìm kiếm cứu nạn đường không, đường biển. Đồng thời, tích
cực nghiên cứu, bổ sung, hoàn thiện giáo trình, tài liệu huấn luyện về tìm kiếm
cứu nạn trên biển, bảo đảm tính chuyên sâu, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ.
Cùng với các nội dung, giải
pháp trên, Quân đội tiếp tục mở rộng hợp tác quốc tế với quân đội các nước,
nhất là các nước trong khu vực, nhằm chia sẻ thông tin, ứng dụng khoa học công
nghệ, tổ chức diễn tập, xử lý các tình huống tìm kiếm cứu nạn, cứu trợ thảm họa
trên biển; chủ động phối hợp với các bộ, ngành, địa phương đề xuất xây dựng
phương án đàm phán với các nước có chung Biển Đông về phân vùng tìm kiếm cứu
nạn trên biển, thực hiện tốt trách nhiệm quốc gia thành viên của Tổ chức Hàng
hải quốc tế, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
Thiếu tướng DOÃN THÁI ĐỨC, Cục trưởng Cục Cứu hộ -
Cứu nạn, Chánh Văn phòng Ủy ban Quốc gia ứng phó sự cố, thiên tai và Tìm kiếm
cứu nạn
_____________
1 - “4 tại chỗ”: lực lượng
tại chỗ, phương tiện tại chỗ, hậu cần tại chỗ và chỉ huy tại chỗ.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét