Việt Nam - Lào là hai nước láng giềng, có chung một dải núi sông. Mối quan hệ gắn bó keo sơn giữa hai dân tộc Việt Nam và Lào đã được hình thành và không ngừng bồi đắp trong lịch sử dựng nước và giữ nước của hai dân tộc.
Mối quan hệ truyền thống tốt
đẹp, gắn bó thủy chung giữa nhân dân hai nước đã được các thế hệ lãnh đạo hai
Đảng, hai Nhà nước và Nhân dân hai nước dày công vun đắp, trở thành tài sản quý
giá của hai dân tộc và được các đồng chí lãnh đạo hai nước khái quát trong
những câu nói bất hủ. Chủ tịch Hồ Chí Minh viết: “thương nhau mấy núi cũng
trèo; mấy sông cũng lội, mấy đèo cũng qua. Việt - Lào hai nước chúng ta; tình
sâu hơn nước Hồng Hà, Cửu Long”. Chủ tịch nước Cộng hòa DCND Lào, Kayson
Phomvihan cũng khẳng định “Sông có thể cạn, núi có thể mòn nhưng tình đoàn kết
giữa hai dân tộc Việt Nam - Lào mãi mãi bền vững hơn núi, hơn sông”.
Tình cảm gắn bó giữa hai dân
tộc Việt Nam và Lào được bắt đầu từ rất sớm, có khởi nguyên từ huyền thoại “Quả
bầu mẹ” thể hiện sự gắn bó, keo sơn, mối quan hệ cội nguồn của nhân dân 2 nước.
Trải qua các triều đại phong kiến, đặc điểm nổi bật trong quan hệ bang giao là
thân thiện, hữu hảo; nhân dân hai nước có cả ngàn năm giúp đỡ, che chở lẫn
nhau. Cuối thế kỷ XIX, thực dân Pháp tiến hành xâm lược và đặt ách đô hộ bán
đảo Đông dương, hình thành “Đông Dương thuộc Pháp”. Do cùng một kẻ thù và chung
một cảnh ngộ bị xâm lược áp bức, phát huy truyền thống hữu nghị sẵn có, nhân
dân Việt Nam, Lào dễ dàng đồng cảm, liên kết tự nhiên và tự nguyện phối hợp với
nhau trong một sứ mệnh chung, đấu tranh chống thực dân Pháp xâm lược, giành độc
lập, tự do.
Từ năm 1930-1945, dưới sự lãnh
đạo của Đảng Cộng sản Đông Dương, nhân dân hai nước Việt - Lào đã đoàn kết đấu
tranh chống chế độ thuộc địa của thực dân Pháp. Từ năm 1945-1975, liên minh
chiến đấu Lào - Việt Nam được hình thành và ngày càng phát triển, đã đưa đến
thắng lợi của hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ.
Ngày 05 tháng 9 năm
1962, Chính phủ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà và Chính phủ Vương quốc Lào
chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao. Sau năm 1975, quan hệ Lào - Việt lại
bước sang trang mới: Từ liên minh chiến đấu chung một chiến hào chuyển sang hợp
tác toàn diện giữa hai quốc gia có độc lập, chủ quyền. Hiệp ước hữu nghị và hợp
tác giữa Việt Nam - Lào ký ngày 18/7/1977 là mốc lịch sử quan trọng đánh dấu
bước ngoặt mới trong quan hệ hai nước; cùng ngày, Hiệp ước hoạch định biên giới
quốc gia giữa 2 nước và Tuyên bố chung tăng cường sự tin cậy và hợp tác lâu dài
giữa hai nước.
Kế thừa truyền thống của hai
dân tộc và được lãnh tụ Hồ Chí Minh xây dựng nền móng và chính Người cùng các
lãnh tụ Kayson Phomvihan, Souphanuvong và các thế hệ lãnh đạo Đảng, Nhà nước, nhân
dân hai nước dày công vun đắp. Trải qua nhiều thử thách, hy sinh, gian khổ vì
độc lập, tự do, hạnh phúc của hai dân tộc và Nhân dân hai nước, quan hệ Việt -
Lào đã trở thành sức mạnh kỳ diệu đưa tới những thắng lợi vĩ đại của cả hai
nước.
60 năm qua, mặc dù trong điều kiện khu vực và thế giới có nhiều biển đổi phức tạp và thách thức, nhưng hai dân tộc Việt Nam - Lào luôn kề vai sát cánh để gìn giữ, bảo vệ và phát triển quan hệ giữa hai nước ngày càng đi vào chiều sâu, thực chất trên mọi lĩnh vực, đóng góp quan trọng vào sự nghiệp xây dựng và phát triển tại mỗi nước. Quan hệ giữa hai nước ngày một toàn diện và thực chất hơn, trở thành hình mẫu hiếm có trong quan hệ quốc tế./.
