V.I.Lênin với sự vận dụng, phát triển chủ
nghĩa Mác trong điều kiện lịch sử cụ thể của nước Nga
1. Cách mạng Tháng Mười Nga năm
1917 đã khai sinh ra chế độ xã hội chủ nghĩa đầu tiên và mở ra một thời đại mới
- thời đại quá độ đi lên CNXH.
V.I. Lênin đã nhận định về ý
nghĩa thời đại của cách mạng Tháng Mười Nga 1917: “Chúng ta có quyền tự hào và
quả thật chúng ta tự hào là đã có cái hân hạnh được bắt đầu xây dựng nhà nước
Xô viết và do đó mở đầu một thời đại mới trong lịch sử thế giới…”[1].
Cùng với việc dựng cột mốc cho thời đại mới, sự nghiệp xây dựng CNXH đầu tiên
trong lịch sử, dưới sự lãnh đạo của Lênin cũng được bắt đầu ở nước Nga Xô viết.
Sự nghiệp xây dựng CNXH ở nước Nga giai đoạn này diễn ra trong bối cảnh hết sức
đặc biệt.
Về bối cảnh chính trị, cách mạng XHCN mới chỉ thắng
lợi bước đầu trong phạm vi một nước. Chính quyền Xô viết - Nhà nước xã hội
chủ nghĩa đầu tiên trên thế giới đã ra đời, các giai cấp bóc lột và chế
độ người bóc lột người đã bị xóa bỏ, giai cấp công nhân, nhân dân lao
động từ thân phận nô lệ đã trở thành chủ nhân của đất nước và một quá trình
phát triển với chất lượng, quy mô và tốc độ mới đã diễn ra ở nước Nga. Tuy vậy,
nước Nga Sa hoàng là một nước cựu đế quốc, những quan hệ chính trị quốc tế của
nó với thế giới tư bản với dã tâm “giành lại thiên đường đã mất” đã khiến cho
chính quyền Xô viết vào những tháng năm đầu tiên, giữa vòng vây của chủ nghĩa
đế quốc, phải liên tục đương đầu với những vụ nổi loạn, can thiệp của “thù
trong, giặc ngoài”. Thêm vào đó, với những kinh nghiệm chính trị còn ít ỏi của
giai cấp mới lên cầm quyền, giai cấp công nhân và hệ thống chính trị Xô viết
gặp rất nhiều khó khăn trong tổ chức và xây dựng chế độ mới. Chỉ trong một thời
gian ngắn, V.Lênin đã nhận ra sự khác biệt căn bản là “giành chính quyền đã khó
nhưng xây dựng chính quyền còn khó hơn nhiều”. Rằng, “Chúng ta tuyệt đối không
thể tự mãn với những thành quả đã đạt được, vì chúng ta chỉ mới bắt đầu chuyển
lên chủ nghĩa xã hội; và về phương diện đó, điều quyết định vẫn chưa được thực
hiện”[2]
Về bối cảnh kinh tế, nước Nga Xô viết bắt tay vào
xây dựng CNXH từ những tiền đề kinh tế thấp kém: CNTB ở Nga mới phát triển ở
giai đoạn đầu, trình độ sản xuất phổ biến của đất nước là tiểu nông, nhiều tàn
tích của chế độ phong kiến nông nô, chế độ chuyên chế chưa được xóa bỏ; nền
kinh tế kiệt quệ sau Chiến tranh thế giới thứ nhất (tiềm lực công nghiệp Nga
chỉ còn một nửa mức trước chiến tranh, sản lượng nông nghiệp bị giảm 20%); chế
độ mới lại bị CNTB bao vây kinh tế, cấm vận… Thêm vào đó, năng lực tổ chức quản
lý còn yếu kém của chính quyền xô viết, “bệnh ấu trĩ tả khuynh” trong cải tạo
xã hội cũ và xây dựng xã hội mới cũng khiến cho bối cảnh kinh tế của nước Nga
xô viết những năm đầu tiên gặp nhiều khó khăn. “Chúng ta đã quốc hữu hóa, đã
tịch thu, đã đánh đổ, đã đập tan nhiều hơn là đã kịp tính toán. Mà xã hội
hóa khác với tịch thu giản đơn chính là ở chỗ tịch thu chỉ cần có “tính kiên
quyết”, không cần biết tính toán một cách đúng đắn và phân phối một cách đúng
đắn cũng được, còn xã hội hóa mà không biết làm điều đó thì không
xong.” [3]
Bối cảnh nước Nga khi bắt tay
vào xây dựng CNXH có nhiều nét đặc thù so với lý luận chung của chủ nghĩa Mác
về xây dựng CNXH. C.Mác quan niệm rằng, những tiền đề vật chất do CNTB phát
triển ở trình độ cao làm chín muồi nguyên nhân kinh tế cơ bản của các cuộc cách
mạng XHCN. Nhiệm vụ lịch sử của nó là giải quyết mâu thuẫn cơ bản trong lòng
phương thức sản xuất TBCN - mâu thuẫn giữa tính chất xã hội của lực lượng sản
xuất với tính chất tư nhân TBCN về tư liệu sản xuất. Từ kinh nghiệm của Công xã
Pari (1871), C.Mác cũng đề cập đến tình thế để cách mạng thắng lợi là nó phải
nổ ra đồng loạt cùng lúc ở nhiều nước, chí ít là những nước tư bản phát triển
cao như Anh, Mỹ, Pháp, Đức… Nhìn chung, bối cảnh và đặc điểm kinh tế xã hội của
Nga đương thời cần rất nhiều đến sự sáng tạo khi vận dụng lý luận của C.Mác về
cách mạng XHCN. V.I. Lê nin chính là con người mà lịch sử cần đến và đã tạo ra
trong sự nghiệp xây dựng CNXH hiện thực đầu tiên của nhân loại.
2. Xây dựng CNXH hiện thực là
một công trình kỳ vĩ liên quan đến rất nhiều lĩnh vực, cả về nhận thức lý luận
và hoạt động thực tiễn.
Bài viết này chỉ tập trung vào
hai điểm cơ bản nhất mà Lênin đã có nhiều đóng góp, phát triển lý luận. Đó là
quan niệm về CNXH (mô hình CNXH) và biện pháp để xây dựng CNXH (con đường đi
lên CNXH) từ thực tiễn nước Nga.
Thứ nhất, từ mô hình “Chính sách
cộng sản thời chiến” đến mô hình “Chính sách kinh tế mới”
Do sự quy định của bối cảnh
lịch sử đặc biệt, những năm đầu của Cách mạng Tháng Mười, một kiểu tổ chức xã
hội khá đặc biệt đã được V.I Lênin vận dụng. Chế độ xã hội chủ nghĩa đầu
tiên trên thế giới phải đương đầu với một nền kinh tế lạc hậu và kiệt
quệ, lại bị 14 nước tư bản bao vây và kết hợp các lực lượng phản
động ở trong nước chống đối, với dã tâm hòng “bóp chết” chế độ mới. Lúc
này, trong tình cảnh nội chiến chống thù trong, giặc ngoài, thì bảo vệ chính
quyền Xô viết là mục tiêu hàng đầu. Chính sách “cộng sản thời chiến” đã được áp
dụng để đáp ứng những yêu cầu cấp bách ấy.
Chính sách “Cộng sản thời
chiến” (1918-1921) thực chất là một biện pháp tình thế, thích ứng
với trạng thái ngặt nghèo của nhà nước Xô viết non trẻ. Để huy động
các nguồn lực cho những nhu cầu cấp thiết, các biện pháp mệnh lệnh
hành chính thiên về việc sử dụng quyền lực nhà nước đã được ban bố
và thực hiện. Mục đích là để trưng thu, tịch thu lương thực, thực phẩm
và các tư liệu sản xuất nhằm phục vụ cho nhu cầu quốc phòng và dân
sinh.
Mặt
khác, trong ý tưởng của Lênin, cũng đã khởi phát tư duy rằng có thể ngay lập
tức thực hiện những hình thức cộng sản chủ nghĩa vào giai đoạn đầu của cách
mạng Tháng Mười. Người muốn “ngay tức khắc xóa bỏ thị trường, phân phối
theo sản phẩm, trao đổi bằng hiện vật giữa thành thị và nông thôn”[4] và
“biến toàn bộ xã hội thành một guồng máy kế hoạch hóa duy nhất”; Về xây dựng
dân chủ, Lênin cũng đã có ý tưởng phát triển dân chủ rộng rãi, trực tiếp và ở
trình độ cao. Người viết: “Có thể mở rộng sự quản lý nhà nước đến tất cả mọi
người, không trừ một ai, làm cho quần chúng vừa trở thành là người lập pháp vừa
là người hành pháp”[5].
Người từng nói về khẩu hiệu: “Làm theo năng lực hưởng theo nhu cầu.”[6]
Mặt hợp lý và hạn chế của
mô hình này đã bộc lộ trong một thời gian ngắn. Nhiều nguồn lực cho nhu
cầu quốc phòng và dân sinh cấp thiết đã được huy động, qua đó giúp
củng cố và phát triển sức mạnh của chính quyền xô viết. Song mặt
khác, nhiều hạn chế, bất cập cũng đã bộc lộ: phương pháp mệnh lệnh hành
chính, ý chí chủ quan muốn xây dựng ngay chủ nghĩa xã hội đã không được thực tế chấp nhận. Việc chưa quan
tâm đến lợi ích chính đáng của cả “một biển người tiểu nông đang mong đợi
lợi ích thường nhật sau cách mạng” đã làm nảy sinh nhiều vấn đề xã hội bức
xúc.
Cái
hợp lý ban đầu và chỉ đúng trong một thời điểm nay đã trở thành
khuyết điểm khi nó bị kéo dài quá mức. V.I Lênin nhận định: “Mùa xuân
1921, chúng ta thấy rõ rằng, chúng ta đã thất bại trong các ý định dùng phương
pháp “xung phong”, nghĩa là dùng con đường ngắn nhất, trực tiếp nhất để thực
hiện việc sản xuất và phân phối theo nguyên tắc xã hội chủ nghĩa.”[7] và “Chúng ta đã phạm một sai lầm
là đã quyết định chuyển ngay sang việc sản xuất và phân phối cộng sản chủ
nghĩa... cách làm như vậy là sai.”[8]
Nguyên nhân làm nảy sinh tình
trạng này đã được V.I. Lênin nhận ra: “Chúng ta chưa đủ sức để chuyển trực tiếp
sang những hình thức thuần túy xã hội chủ nghĩa, sang việc phân phối thuần túy
xã hội chủ nghĩa; và nếu chúng ta lại tỏ ra không có khả năng lùi bước, để chỉ
đóng khung trong những nhiệm vụ dễ hơn mà thôi, thì có lẽ chúng ta đã bị nguy
cơ diệt vong rồi.”[9]
Chính sách cộng sản thời
chiến, có thể xem như thử nghiệm đầu tiên về một mô hình CNXH, đã làm
trọn vai trò của nó và tất yếu sẽ phải thay đổi.
Tháng 3 năm 1921, Đại hội lần
thứ X Đảng Cộng sản Nga, do V.I.Lênin lãnh đạo đã chuyển từ “Chính sách cộng
sản thời chiến” sang “Chính sách kinh tế mới viết tắt là NEP. Nó đã được thực
hiện trong quãng thời gian từ 1921-1927. Cần hiểu rằng NEP không chỉ là một
chính sách mới để quản lý vĩ mô về kinh tế mà còn là một cải cách có
tính tổng thể về mô hình chủ nghĩa xã hội, gồm nhiều nội dung.
Trước hết, chúng ta thấy sự
điều chỉnh quan niệm về CNXH, rằng “danh từ nước Cộng hòa xô - viết xã hội chủ
nghĩa có nghĩa là Chính quyền xô - viết quyết tâm thực hiện bước chuyển lên chủ
nghĩa xã hội, chứ hoàn toàn không có nghĩa là đã thừa nhận chế độ kinh tế mới
là chế độ xã hội chủ nghĩa”[10].
V.I Lê nin và Đảng Cộng sản Liên xô đã có điều chỉnh lớn về mô hình xây
dựng chủ nghĩa xã hội: “Chúng ta buộc phải thừa nhận là toàn bộ quan điểm của
chúng ta về chủ nghĩa xã hội đã thay đổi về căn bản…” ở chỗ, “chuyển trọng
tâm của cách mạng vào phát triển kinh tế và văn hóa.”[11]
Việc nhận thức lại cho rõ về
thời kỳ quá độ, cấu trúc của các thành phần kinh tế của nước Nga đương thời
cũng là một bước tiến của tư duy về CNXH ở nước Nga. Theo V.I Lênin, nước Nga -
một nước kinh tế còn lạc hậu, tất yếu phải trải qua một thời kỳ quá độ lâu dài,
trong đó nền kinh tế có “sự đan xen”, “những mảnh của CNXH” với “những mảnh của
CNTB”. Trạng thái ấy làm cho các yếu tố của CNXH và các yếu tố của CNTB vừa đấu
tranh, cạnh tranh với nhau, vừa nương tựa, thâm nhập vào nhau. Mối quan hệ chủ
đạo giữa “các mảnh” hay các thành phần kinh tế đó, là quan hệ giữa sản xuất,
trao đổi, lưu thông trên cơ sở của trao đổi hàng hóa theo nguyên tắc thị
trường…
V.I Lê nin đặt vấn đề “Vậy thì
danh từ quá độ có nghĩa là gì? Vận dụng vào kinh tế, có phải nó có nghĩa là
trong chế độ hiện nay có những thành phần, những bộ phận, những mảnh của cả chủ
nghĩa tư bản lẫn chủ nghĩa xã hội không? Bất cứ ai cũng đều thừa nhận là có...”[12].
Người nêu rõ các thành phần kinh tế ở nước Nga lúc đó là: “1) Kinh tế nông dân
kiểu gia trưởng, nghĩa là một bộ phận lớn có tính chất tự nhiên; 2) Sản
xuất hàng hóa nhỏ (trong đó bao gồm đại đa số nông dân bán lúa mì); 3) Chủ
nghĩa tư bản tư nhân; 4) Chủ nghĩa tư bản nhà nước; 5) Chủ nghĩa xã hội.”[13].
Như vậy, nếu như ở mô hình trước kia, chỉ có một thành phần kinh tế nhà
nước, chỉ có sự trao đổi bằng hiện vật giữa thành thị và nông thôn, thì đến
NEP, đã có sự đổi mới tư duy về kinh tế: phát triển nền kinh tế nhiều thành
phần, hoạt động theo đặc tính sở hữu của chúng và là bộ phận cấu thành của mô
hình này.
Việc “chuyển trọng tâm cách
mạng vào lĩnh vực phát triển văn hóa” là bước một bước tiến có ý thức và có
tính chất hiện thực để đi tới Chủ nghĩa xã hội. V.I Lênin nhấn mạnh, những
người cộng sản phải học khoa học và công nghệ, cách tổ chức lãnh đạo, quản lý
xã hội, giáo dục và đào tạo, cách làm ăn buôn bán…phải biết tiếp thu tất cả
những gì quý giá nhất của nhân loại. Chủ nghĩa xã hội có thể thực hiện được hay không là “tùy ở kết quả của chúng ta có kết
hợp được chính quyền xô viết với những tiến bộ mới nhất của chủ nghĩa tư bản”.
V.I Lênin chủ trương: “Dùng cả hai tay mà lấy những cái tốt đẹp của nước ngoài:
Chính quyền xô viết + trật tự nước Phổ + kỹ thuật và cách tổ chức các tơrớt ở
Mỹ + ngành giáo dục quốc dân Mỹ, etc... = chủ nghĩa xã hội.”[14] Đó là một tư duy khoa học. Đến đây, sự phát triển của
CNXH ở nước Nga vừa có tính độc lập lại vừa là một bộ phận gắn bó biện chứng,
kế thừa và đóng góp vào quá trình phát triển văn minh của nhân
loại.
Thứ hai, Chính sách kinh tế mới và
các biện pháp xây dựng Chủ nghĩa xã hội. V.I Lê nin cho rằng, để xây dựng chủ
nghĩa xã hội ở nước Nga xô viết, cần tập trung vào các biện pháp “khẳng định
tính thiết yếu của việc thực hiện các hình thức “quá độ gián tiếp”, những “biện
pháp trung gian”, “quá độ đặc biệt” của Chính sách kinh tế mới. Cụ thể:
(i) Cần phải phát triển nền
kinh tế hàng hoá nhiều thành phần đối với một nước tiểu nông trong thời kỳ quá
độ lên chủ nghĩa xã hội. Những bất hợp lý của Chính sách
“cộng sản thời chiến” bị bãi bỏ, chế độ “trưng thu lương thực thừa” được
thay bằng thuế lương thực với tư cách là khâu đầu tiên, là “liệu pháp cấp tốc,
cương quyết nhất, cấp thiết nhất” để phát triển lực lượng sản xuất nông nghiệp;
nông dân được phép mua bán và trao đổi lương thực thừa của mình; lợi ích
của người lao động được quan tâm và thực hiện thông qua phát triển sản
xuất, kinh tế hàng hóa; việc trao đổi hàng hóa trên cơ sở của nguyên tắc
thị trường được thừa nhận và phục hồi…Thực hiện chế độ thuế, tự do buôn bán, trao đổi hàng hoá, sử dụng quan
hệ hàng - tiền trong xây dựng chủ
nghĩa xã hội là “đòn xeo” chủ yếu để phát triển kinh tế, là hình thức cơ bản
của các mối liên hệ kinh tế giữa công nghiệp với nền nông nghiệp hàng hoá, giữa
thành thị với nông thôn. Thực hiện chủ nghĩa tư bản nhà nước để xoá bỏ nền sản
xuất nhỏ, chủ nghĩa quan liêu và phát triển sản xuất quy mô lớn. “Có thể sử
dụng chủ nghĩa tư bản tư nhân… để xúc tiến Chủ nghĩa xã hội”[15] có
thể được xem là nhận thức đổi mới nhất.
(ii) Phát triển “chủ nghĩa
tư bản nhà nước” - mắt xích “trung gian quan trọng để xây dựng chủ nghĩa xã
hội”. V.I Lênin đặt câu hỏi: “Liệu có thể kết hợp, liên hợp, phối
hợp Nhà nước Xô viết, nền chuyên chính vô sản, với chủ nghĩa tư bản nhà nước
được không? Tất nhiên là được.”[16] Người
nhận định: “Kinh tế nông dân, với tư cách là một nền kinh tế tiểu nông, không
thể đứng vững được, nếu không có một sự tự do trao đổi nào đó, và không có
những quan hệ tư bản chủ nghĩa gắn liền với tự do trao đổi đó.”[17]Tìm
cách ngăn cấm, triệt để chặn đứng mọi sự phát triển của trao đổi tư nhân, của
CNTB - một sự phát triển không thể tránh được khi có hàng triệu người sản xuất
nhỏ, “chính sách ấy là một sự dại dột và tự sát đối với đảng nào muốn áp dụng
nó”. Và thái độ đúng đắn là “Chúng ta phải lợi dụng chủ nghĩa tư bản (nhất là
bằng cách hướng nó vào con đường chủ nghĩa tư bản nhà nước) làm mắt xích trung
gian giữa nền tiểu sản xuất và chủ nghĩa xã hội, làm phương tiện, con đường,
phương pháp, phương thức để tăng cường lực lượng sản xuất lên.”[18]
(iii) Phải học tập và sử dụng
những giá trị của chủ nghĩa tư bản; kiên quyết phản đối việc “đem chủ nghĩa tư
bản đối lập một cách trừu tượng với chủ nghĩa xã hội”. Theo V.I Lênin: “lùi một
bước” và “thoả hiệp” bằng việc thu phục và trả lương cao cho chuyên gia tư sản
là giải pháp tốt nhất xúc tiến Chủ nghĩa xã hội. Người cho rằng, không có sự
chỉ đạo của các chuyên gia am hiểu các lĩnh vực khoa học, kỹ thuật và có kinh
nghiệm tổ chức quản lý, thì không thể nào chuyển lên chủ nghĩa xã hội được.
(iv) Củng cố chính quyền xô
viết, tăng cường vai trò của quản lý, kết hợp chặt chẽ hành chính, tổ chức và
kinh tế là biện pháp tốt nhất để xây dựng chủ nghĩa xã hội. “Cần thực hiện ở khắp mọi
nơi và hết sức nghiêm ngặt sự kiểm kê và kiểm soát việc sản xuất và phân phối
sản phẩm” của nhà nước đối với đời sống kinh tế - xã hội, trên cơ sở liên minh
kinh tế để tăng cường củng cố liên minh công nông về chính trị.
Những quan niệm mới mẻ và
đúng đắn về chủ nghĩa xã hội từ NEP đã được cuộc sống chấp nhận. Đó là
phát triển kinh tế hàng hóa, áp dụng cơ chế và quy luật thị trường, tạo ra
những đòn bẩy kinh tế để giải phóng lực lượng sản xuất, kích thích sản xuất và tính
tích cực của người lao động thông qua lợi ích. Ra sức vận dụng những thành tựu
khoa học, kỹ thuật và công nghệ, kinh nghiệm quản lý của chủ nghĩa tư bản, sử
dụng các chuyên gia tư sản có tài vì lợi ích lâu dài của chủ nghĩa xã hội. Xây
dựng và phát triển nền dân chủ, nhà nước xã hội chủ nghĩa, phát huy những
“sáng kiến vĩ đại” của quần chúng nhân dân…Bằng cách đó, NEP đã tạo ra
nguồn lực và động lực mới cho sự phát triển của chủ nghĩa xã hội ở nước
Nga.
Hiệu quả thực tế là, ở Liên Xô
từ năm 1922, thành thị đã có đủ lương thực - thực phẩm, năm 1925 sản xuất nông
nghiệp đạt 87%, công nghiệp đạt 75% sản lượng của năm 1913; thương nghiệp đã
được tăng cường mạnh mẽ (về nội thương: tổng mức lưu chuyển hàng hóa năm 1926
đã bằng 2 lần năm 1924; về ngoại thương nhà nước mở rộng quan hệ buôn bán với
hơn 40 nước); ngân sách nhà nước tăng lên gần 5 lần trong năm 1925 so với
năm 1922; đời sống nhân dân cải thiện rõ rệt, tình hình chính trị - xã hội ổn
định, khối liên minh công nông được củng cố, mối liên hệ thành thị nông thôn
được khôi phục phát triển…
3. Từ “Chính sách cộng sản thời chiến” đến NEP, V.I Lênin đã trở thành nhà
cách tân vĩ đại đầu tiên trong lịch sử xây dựng chủ nghĩa xã hội và để lại
nhiều chỉ dẫn kinh điển quý báu cho công cuộc cải cách, đổi mới hiện
nay.
Nhấn mạnh giá trị khai sáng,
tinh thần mở lối và xác lập một kiểu phát triển - “một tuyến tiến hóa mới” cho
nhân loại, nhà triết học chính trị học A.Dinoviev viết về V.I Lênin và cách
mạng Tháng Mười: “Nếu không có Lênin, không có Cách mạng XHCN Tháng
Mười và sau đó là Liên bang Xô viết thì trong lịch sử không thể xuất
hiện cả một tuyến tiến hóa có quy mô ngang với tuyến mà đại diện là
thế giới tư bản Phương Tây. Tuyến tiến hóa đó có ảnh hưởng to lớn đến toàn bộ
sự phát triển tiếp theo của nhân loại.”[19] “Chính
sách kinh tế mới” là đóng góp đặc sắc của Lênin về vấn đề mô hình và con đường
xây dựng chủ nghĩa xã hội. Nó là cuộc cải cách đầu tiên và cũng là nơi
hình thành những tư duy mới và bước phát triển lớn lao về lý luận chủ
nghĩa xã hội trong thời đại ngày nay.
Kiến
tạo một mô hình CNXH phù hợp với điều kiện lịch sử và trung thành với nguyên lý
lý luận là khó, nhưng phát hiện và dũng cảm thừa nhận những khuyết tật và phủ
định mô hình đó còn khó hơn, vì nó đòi hỏi không những kiến thức và sự sáng
suốt, mà cả sự dũng cảm để phủ nhận chính mình. Điều đáng quan tâm là từ mô
hình chính sách “cộng sản thời chiến” đến “Chính sách kinh tế mới” quãng thời
gian là rất ngắn, chỉ vài ba năm để có một sự đổi mới chiến lược. Phải có một
tầm vóc lớn về tư duy lý luận và quyết tâm chính trị mạnh mẽ thì V.I Lênin mới
có thể đưa ra và thuyết phục những người đồng chí của mình cùng hướng tới sự
cải cách. Cũng cần phải khẳng định uy tín chính trị của V.I Lênin trong toàn
Đảng, nhưng điều cốt lõi chính là khả năng phát hiện vấn đề và giải quyết vấn
đề của thực tiễn bằng tư duy lý luận của
Người.
Về
đại thể, chúng ta có thể thừa nhận rằng, những tư duy mới mẻ của V.I Lênin
trong NEP là những chỉ dẫn lý luận cơ bản định hướng cho quá trình cải cách,
đổi mới của các nước XHCN trên thế giới hiện nay. Nếu không có những chỉ dẫn
của V.I Lênin về NEP, rất có thể chúng ta còn phải mò mẫm, trăn trở, dằn vặt
khá lâu nữa để đổi mới tư duy về CNXH và con đường đi lên CNXH ở Việt Nam. Hiện
nay, trong sự nghiệp đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới đất nước,
cần tiếp
tục đổi mới tư duy lý luận, làm rõ cơ sở lý luận, thực tiễn, hoàn thiện hệ
thống các quan điểm về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên CNXH ở Việt Nam,
đẩy mạnh công tác tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận, cung cấp các luận cứ
khoa học, lý luận cho việc hoạch định, phát triển đường lối, chủ trương của
Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.
Sự nghiệp đó luôn gắn liền với
những cống hiến lý luận của V.I. Lênin trong quá trình lãnh đạo xây dựng CNXH ở
quốc gia đầu tiên trên thế giới!
GS,TS Nguyễn Xuân Thắng, Bí thư
Trung ương Đảng, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, Giám đốc Học viện Chính
trị quốc gia Hồ Chí Minh
[19] A.Dinoviev, Người vĩ đại nhất
của thế kỷ XX, Thông tin những vấn đề lý luận, Học viện Chính trị
quốc gia Hồ Chí Minh, Số 9 (5-2004) tr. 11-14.
Nguồn:http://hcma.vn/Home/Dien-dan-chinh-tri/5818/VILenin-voi-su-van-dung-phat-trien-chu-nghia-Mac-trong-dieu-kien-lich-su-cu-the-cua-nuoc-Nga
