NHẬN
THỨC ĐÚNG VỀ BẢO VỆ CHỦ NGHĨA MÁC-LÊNIN
TRONG
TÌNH HÌNH MỚI
Trần Trí Nam
Kể từ khi học thuyết Mác xác lập trong
đời sống xã hội từ những năm 40 của thế kỉ XIX, đặc biệt sau khi Cách mạng
Tháng Mười Nga thành công năm 1917 đến nay, các thế lực thù địch không lúc nào
ngừng công kích, chống phá chủ nghĩa Mác - Lênin và chủ nghĩa xã hội (CNXH).
Vậy tại sao những kẻ thù của cách mạng lại lo sợ, và luôn tìm mọi cách để phản
bác chủ nghĩa Mác - Lênin và CNXH một cách liên tục như vậy?
Chúng ta biết rằng, học thuyết Mác - Lênin với bản chất cách mạng
và khoa học đã trang bị cho giai cấp vô sản, nhân dân lao động và các dân tộc
bị áp bức trên thế giới vũ khí tư tưởng, lý luận sắc bén để đấu tranh vì mục
tiêu cao cả của nhân loại là xóa bỏ chế độ thống trị của giai cấp tư sản, tiến
lên xây dựng một xã hội mới không còn áp bức, bóc lột, bất công. Đó là xã hội xã
hội chủ nghĩa (XHCN) và cộng sản chủ nghĩa. Vì vậy, giai cấp tư sản không bao
giờ đi chung con đường mà C.Mác, Ph.Ăngghen và V.I. Lênin đã vạch ra cho nhân
loại.
Từ sau sự kiện “động đất chính trị” ở Liên Xô và các nước Đông Âu
những năm 90 của thế kỷ XX, chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch đã nhân
cơ hội đó ra sức tuyên truyền đề cao xã hội tư bản, nhất là giá trị của văn
minh tư sản. Họ lớn tiếng hô hào và vận động quần chúng nhân dân rời bỏ CNXH để
đi theo con đường tư bản chủ nghĩa (TBCN). Và để đạt mục đích đó, họ ra sức
xuyên tạc, phủ nhận chủ nghĩa Mác - Lênin và CNXH. Đáng nói hơn, họ còn vạch ra
lộ trình và thời gian cụ thể làm sụp đổ chế độ XHCN ở những nước còn lại, trong
đó có Việt Nam. Trong hàng ngũ những người cộng sản và nhân dân ở các nước XHCN
còn lại, đã có một số người bị dao động, thậm chí “tự diễn biến”, “tự chuyển
hóa” trước những luận điệu tuyên truyền hết sức tinh vi, xảo quyệt của các thế
lực thù địch. Từ đó, nảy sinh tư tưởng sùng bái lối sống và giá trị văn minh
tư sản, đánh mất niềm tin vào chủ nghĩa Mác - Lênin và CNXH. Tình hình này, đặt
ra cho những người cộng sản chân chính phải có nhận thức đúng và cần bình tĩnh,
tăng cường đoàn kết thống nhất ý chí và hành động, để bảo vệ các giá trị đích
thực của chủ nghĩa Mác - Lênin và toàn bộ thành quả của cuộc cách mạng XHCN.
Trong nhiều thập kỷ qua, các thế lực thù địch và những phần tử cơ
hội, xét lại liên tục công kích, chống phá quyết liệt học thuyết Mác - Lênin cả
về lý luận và thực tiễn. Trên phương diện lý luận, chúng tìm mọi cách bác bỏ
từng luận điểm riêng lẻ, từng bộ phận rồi đi đến phủ nhận toàn bộ học thuyết
Mác - Lênin. Trên phương diện thực tiễn, chúng mượn cớ sự sụp đổ của mô hình
CNXH ở các nước Đông Âu và Liên Xô (trước đây), để suy xét và rao giảng một
cách võ đoán rằng, “mô hình đổ thì học thuyết cũng đổ theo”; từ đó tung ra
không ít luận điệu để cổ xúy cho cái gọi là nội dung thời đại ngày nay đã thay
đổi? Thế nhưng thực tiễn lịch sử cách mạng thế giới đã chứng minh, những tư
tưởng, lý luận mà các nhà kinh điển mác-xít nêu ra được dựa trên cơ sở nghiên
cứu và phát hiện những quy luật khách quan trong tự nhiên, xã hội, tư duy và
những thành tựu khoa học-kỹ thuật của nhân loại. Trong đó, nổi bật là học
thuyết hình thái kinh tế-xã hội của C.Mác, đã luận giải một cách khoa học về
quy luật vận động, phát triển tự nhiên của xã hội loài người là một quá trình
từ thấp đến cao, từ chưa hoàn thiện đến hoàn thiện và trải qua các giai đoạn
khác nhau. Sự thay thế nhau của các hình thái kinh tế-xã hội, từ thấp lên cao
trong lịch sử đã chứng minh rất thuyết phục tính cách mạng và khoa học của học
thuyết hình thái kinh tế-xã hội của C.Mác. Chính sự phát hiện chính xác quy
luật vận động khách quan của lịch sử loài người mà học thuyết hình thái kinh
tế-xã hội luôn tràn đầy sức sống, trở thành linh hồn của chủ nghĩa duy vật lịch
sử. Vì vậy, không thể mượn cớ sự sụp đổ mô hình CNXH cụ thể ở một quốc gia nào
đó để bài bác và phủ định chủ nghĩa Mác - Lênin và CNXH.
Trên thực tế, khi nghiên cứu về sự tan rã của Nhà nước Cộng hòa xã
hội chủ nghĩa Xô viết Liên bang Nga (Liên Xô trước đây) và các nước Đông Âu, nhiều
chính khách và nhà khoa học đã phân tích sâu sắc và thuyết phục, nêu ra một
trong những nguyên nhân chủ quan của sự sụp đổ, nó chính là việc các Đảng Cộng
sản ở những nước đó đã vận dụng học thuyết Mác - Lênin một cách cứng nhắc, giáo
điều, duy ý chí, nên mắc hết sai lầm này đến sai lầm khác, đã đẩy đất nước tới
bờ vực thẳm. Sự sụp đổ chế độ XHCN ở một số nước trong mấy thập kỷ trước đây,
thực chất chỉ là sự sụp đổ của mô hình cụ thể, nó là sự sụp đổ mang tính tất
yếu khách quan, chứ không làm xoay chuyển được nội dung, tính chất thời đại
ngày nay, và càng không phải là sự thất bại của chủ nghĩa Mác – Lênin. Từ khái
quát quy luật vận động, phát triển của lịch sử, Đảng ta luôn nhất quán khẳng
định: Thời đại ngày nay vẫn là thời đại quá độ từ CNTB lên CNXH trên phạm vi
toàn thế giới, được mở đầu bằng Cách mạng Tháng Mười Nga vĩ đại năm 1917. Cương
lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên CNXH (Bổ sung, phát triển năm
2011) khẳng định tính tất yếu: “Theo quy luật tiến hóa của lịch sử, loài người
nhất định sẽ tiến tới chủ nghĩa xã hội”[1].
Trong bối cảnh quốc tế hiện nay, nhiều nước TBCN đã và đang tự điều
chỉnh để thích nghi, cũng như tận dụng thành quả của cách mạng khoa học, công
nghệ và còn tiếp tục phát triển. Bên cạnh đó, CNXH vẫn đang tạm thời gặp những
khó khăn nhất định để tìm ra con đường phát triển. Nếu chỉ xét về bề ngoài, có
không ít người ngộ nhận bản chất CNTB đã thay đổi, không còn bóc lột nữa và đã
dân chủ, nhân đạo hơn. Nhưng, như C.Mác đã phân tích, dù CNTB có thay hình đổi
dạng, xét đến cùng thì quá trình tồn tại của CNTB vẫn dựa trên sự bóc lột giá
trị thặng dư. Cho dù khoa học và công nghệ trên thế giới ngày càng phát triển,
giá trị thặng dư được che đậy rất tinh vi trong quá trình khai thác các thiết
bị máy móc và những quan hệ kinh tế-xã hội rất phức tạp, đa chiều, làm cho
không ít người lầm tưởng quy luật giá trị thặng dư đã biến mất. Song, C.Mác đã
vạch rõ, suy cho cùng chỉ có lao động sống mới tạo ra lợi nhuận là giá trị
thặng dư. Vì vậy, học thuyết về giá trị thặng dư của C.Mác vẫn luôn là “hòn đá
tảng”, là cơ sở để phân tích, xem xét bản chất kinh tế-chính trị của CNTB hiện
đại.
Mặt khác, các thế lực thù địch vẫn không ngớt công kích, phủ nhận
chủ nghĩa Mác - Lênin, đề cao CNTB hiện đại, ra sức tán dương các quan điểm
ngoài mác-xít. Nhưng hãy đặt câu hỏi, trong lịch sử nhân loại từ trước đến nay,
có học thuyết nào mang tính nhân văn, nhân đạo cao cả và có sức cổ vũ, thuyết
phục, tập hợp được hàng trăm dân tộc, cùng hàng tỷ người trên thế giới đứng lên
đấu tranh để xóa bỏ mọi áp bức, bóc lột, lệ thuộc, như học thuyết Mác - Lênin?
Thử hỏi, nếu không có Cách mạng Tháng Mười Nga năm 1917, không có CNXH được xây
dựng và phát triển trên đất nước Nga Xô viết, thì làm sao nhân loại có thể tiêu
diệt được chủ nghĩa phát xít trong Chiến tranh thế giới thứ hai (Vết đen lớn
nhất trong lịch sử nhân loại) để bảo vệ cho hòa bình của thế giới? Và, nếu
không có một hệ thống XHCN hùng mạnh trong nhiều thập kỷ trong thế kỷ XX trước
đây, với Liên Xô làm trụ cột đối trọng với CNTB, thì nhân loại sẽ ra sao khi mà
những tên đế quốc hiếu chiến tự cho mình quyền định đoạt số phận các dân tộc
nhỏ yếu, kém phát triển? Khi ấy, chắc chắn nhân loại sẽ còn phải chứng kiến
không ít cuộc chiến tranh thảm khốc, mang tính hủy diệt do các thế lực hiếu
chiến quốc tế gây ra.
Trong những thập kỷ tới của thế kỷ XXI, nhất là nhân loại tiếp tục
bước vào cuộc cách mạng khoa học công nghệ 4.0, và CNXH được dự báo sẽ tiếp tục
gặp nhiều khó khăn trên con đường phát triển. Song, cần phải khẳng định rằng,
chủ nghĩa Mác - Lênin vẫn có ảnh hưởng rất sâu sắc và mạnh mẽ trong đời sống
của nhân loại tiến bộ; sẽ vẫn luôn đứng vững trong cuộc đấu tranh của những
người cộng sản và nhân dân lao động, kể cả ở những nước mà chế độ XHCN đã tan
rã...
Đối với cách mạng Việt Nam ,
sức sống của chủ nghĩa Mác - Lênin đã thể hiện trong toàn bộ tiến trình vận
động và phát triển của cách mạng, từ khi thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam
[1] Đảng Cộng sản Việt Nam ,
Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần
thứ XI, Nxb Chính trị quốc gia – Sự thật, Hà Nội ,
2011, tr.69.
