Hà Nội, ngày 16 tháng 2 năm 1946
Hồ
Chí Minh, Chủ tịch Chính phủ lâm thời Việt
Nam Dân chủ Cộng hòa, Hà Nội Gửi Tổng thống Hợp chủng quốc Hoa Kỳ, Oasinhtơn,
D.C.
Ngài Tổng thống kính mến, Nhân dịp này tôi xin được cảm ơn Ngài cùng
nhân dân Hoa Kỳ
về
sự quan tâm có lợi cho các dân tộc thuộc địa mà các đại diện của Ngài tại tổ chức
Liên hợp quốc đã bày tỏ. Nhân dân Việt
Nam chúng tôi, ngay từ năm 1941, đã đứng về phe các nước Đồng minh và chiến đấu
chống lại người Nhật và những kẻ cấu kết với họ là bọn thực dân Pháp. Từ năm 1941 đến năm 1945, chúng tôi đã chiến
đấu gian khổ và duy trì được là nhờ chủ nghĩa yêu nước của đồng bào chúng tôi,
và nhờ những cam kết của các nước Đồng minh tại Yanta, Xan Phranxixcô và
Pôxđam. Khi người Nhật bị đánh bại vào
tháng 8-1945, toàn bộ lãnh thổ Việt Nam được thống nhất lại dưới một Chính phủ
Cộng hòa lâm thời và Chính phủ này đã lập tức đi vào hoạt động. Trong năm
tháng, hòa bình và trật tự được lập lại, một nền Cộng hòa Dân chủ được thiết lập
trên những cơ sở pháp lý, và đã dành cho các nước Đồng minh sự giúp đỡ thoả
đáng trong việc thực hiện sứ mệnh giải giáp của họ. Nhưng thực dân Pháp, những kẻ trong thời chiến
đã phản bội cả các nước Đồng minh lẫn nhân dân Việt Nam, đã quay lại và đang tiến
hành một cuộc chiến tranh tàn sát và không thương xót đối với chúng tôi hòng lập
lại ách thống trị của họ. Cuộc xâm lăng của họ đã mở rộng ở Nam Việt Nam và
đang đe dọa chúng tôi ở Bắc Việt Nam. Chỉ một bản tường trình vắn tắt về những
tội ác và những vụ tàn sát mà họ gây ra mỗi ngày ở vùng chiến sự cũng đã có thể
kín nhiều tập giấy rồi. Sự xâm lược này
là trái với những nguyên tắc của luật pháp quốc tế và trái với những cam kết của
các nước Đồng minh trong chiến tranh thế giới. Nó là một sự thách thức đối với
thái độ đáng kính trọng mà Chính phủ và nhân dân Hoa Kỳ đã bày tỏ trước, trong
và sau chiến tranh. Nó đối chọi với lập trường vững chắc mà Ngài đã nêu lên
trong bản tuyên bố mười hai điểm và với tính cao thượng và khoan dung lý tưởng
mà phái đoàn của Ngài gồm các ông Byrnes, Stetlitus và J.F.Dulles đã bày tỏ trước
Đại hội đồng Liên hợp quốc. Cuộc xâm lược
của Pháp đối với một dân tộc yêu chuộng hòa bình là một mối đe dọa trực tiếp đối
với an ninh thế giới. Nó hàm chứa sự đồng lõa, hay ít ra cũng là sự nhắm mắt
làm ngơ của những nền Dân chủ vĩ đại. Liên hợp quốc phải giữ lời hứa. Họ phải
can thiệp nhằm ngăn chặn cuộc chiến tranh phi nghĩa này, và để tỏ ra rằng trong
thời bình họ có ý định thực hiện những nguyên tắc mà vì chúng, họ đã chiến đấu
trong thời chiến. Nhân dân Việt Nam
chúng tôi, sau quá nhiều năm chịu sự cướp bóc và tàn phá, mới chỉ đang bắt đầu
công cuộc xây dựng. Cần phải có an ninh và quyền tự do, trước hết là để đạt được
phồn vinh và phúc lợi trong nước, và sau đó là góp phần nhỏ của mình vào việc
xây dựng lại thế giới.
An
ninh và tự do chỉ có thể được bảo đảm bằng sự độc lập của chúng ta đối với bất
kỳ một cường quốc thực dân nào, và bằng sự hợp tác tự nguyện của chúng ta với tất
cả các cường quốc khác. Chính là với niềm tin vững chắc này mà chúng tôi yêu cầu
Hợp chủng quốc với tư cách là những người bảo vệ và những người bênh vực Công
lý thế giới, thực hiện một bước quyết định trong sự ủng hộ nền độc lập của
chúng tôi. Điều mà chúng tôi đề nghị đã
được trao cho Philippin một cách quý báu. Cũng như Philippin, mục tiêu của
chúng tôi là độc lập hoàn toàn và hợp tác toàn diện với Hoa Kỳ. Chúng tôi sẽ
làm hết sức mình để làm cho nền độc lập và sự hợp tác này trở nên có lợi cho
toàn thế giới. Xin kính chào Ngài Tổng
thống.
Kính
thư
HỒ
CHÍ MINH
Hồ Chí Minh, toàn tập, tập 4, nxb CTQGST, Hà Nội, 2011, tr.202-204