TUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP CỦA HỒ CHÍ MINH

SỰ TIẾP NỐI NIỀM TỰ HÀO DÂN TỘC XƯA VÀ NAY

                                                                                                                       

Sinh thời, khi nói về văn nghệ, Hồ Chí Minh tự nhận mình là một người “yêu chuộng văn nghệ chứ không phải là một nhà văn nghệ”, hoặc có lúc Người bộc bạch “là một người có nhiều duyên nợ với báo chí”. Còn đối với cách mạng, Người tự nhận là một nhà “cách mạng chuyên nghiệp”. Người nhận rõ được sức mạnh của văn chương và phải dùng văn chương làm vũ khí đấu tranh cách mạng. Trong hệ thống các thể loại sáng tác, Hồ Chí Minh đều hướng vào một đề tài độc lập cho dân tộc, nhân dân được hạnh phúc. Nói cách khác, mỗi thể loại đều là một hình thức đấu tranh, nhất là thể loại nghị luận chính trị, mà Tuyên ngôn độc lập là một trong những tác phẩm tiêu biểu. Tuyên ngôn độc lập của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã, đang và sẽ được nghiên cứu tiếp cận từ nhiều góc độ khác nhau để làm rõ giá trị lịch sử, hiện thực và ý nghĩa thời đại cũng như tư tưởng, văn phong Hồ Chí Minh.

Tuyên ngôn độc lập của Hồ Chí Minh năm 1945 ở thế kỷ XX là sự nối tiếp truyền thống yêu nước của dân tộc Việt Nam. Tác giả Trần Dân Tiên, trong cuốn Những mẩu chuyện về đời hoạt động của Hồ Chủ tịch đã viết “Tuyên ngôn độc lập là kết quả của những bản tuyên ngôn khác”[1], của các thế hệ đi trước. Trong lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc, các nhà yêu nước Việt Nam đều khẳng định Tuyên ngôn của mình dù cách diễn đạt có khác nhau. Lời tuyên bố của hai Bà Trưng những năm 40 đầu công nguyên chống sự đô hộ của nhà Hán: Một xin rửa sạch nước thù, hai xin đem lại nghiệp xưa họ Hùng. Bài thơ thần của Lý Thường Kiệt, thế kỷ XI (1077) chống quân Tống xâm lược: Nam quốc sơn hà Nam đế cư. Tuyệt nhiên định phận tại thiên thư. Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm. Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư (Sông núi nước Nam Vua Nam ở. Rành rành định phận tại sách trời. Cớ sao quân giặc sang xâm phạm, Chúng bay sẽ bị đánh tơi bời). Hịch Tướng Sĩ của Trần Quốc Tuấn, thế kỷ XIII, trước họa xâm lăng của quân Nguyên Mông: Ta thường tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối, ruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa. Chỉ căm tức rằng chưa được lột da, uống máu quân thù. Bình Ngô Đại Cáo của Nguyễn Trãi, thế kỷ XV, người anh hùng của dân tộc có công giúp Lê Lợi đánh thắng quân Minh. Lời truyền của Quang Trung trong lễ duyệt binh trước khi ra Bắc tiêu diệt quân Thanh xâm lược, thế kỷ XVIII. Phải đánh cho phiến giáp bất hoàn, đánh cho sử tri Nam quốc anh hùng chi hữu chủ.

Gợi lại niềm tự hào của dân tộc, đồng thời Hồ Chí Minh khẳng định ý chí sắt đá của nhân dân Việt Nam: Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do, độc lập ấy. Tuyên ngôn độc lập là lời thề giữ nước của nhân dân Việt Nam, là khát vọng tự do “thà chết không chịu làm nô lệ”, là sự hy sinh xương máu của bao thế hệ ông cha ta đã ngã xuống qua mấy ngàn năm lịch sử, từ đánh đuổi giặc ngoại xâm phương Bắc đến đánh thắng đế quốc Âu - Mỹ và phát xít Nhật ở phương Đông để đổi lấy nền độc lập tự do cho dân tộc Việt Nam hôm nay. Tiếp nối niềm tự hào dân tộc, Tuyên ngôn đã cổ vũ nhân dân ta quyết tâm bảo vệ nền độc lập đó. Là cơ sở pháp lý cho hai cuộc kháng chiến chống Pháp 9 năm, chống Mỹ 21 năm của dân tộc Việt Nam giành thắng lợi.

Hiện nay, trong điều kiện thế giới, khu vực có những biến đổi khó lường cùng với những thuận lợi, khó khăn trong nước và ngoài nước tác động đến sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam. Hơn lúc nào hết, tiếp nối niềm tự hào dân tộc phải được cụ thể hóa bằng những nội dung, yêu cầu, biện pháp thiết thực, hiệu quả.

Quán triệt sâu sắc quan điểm của Đảng về bảo vệ Tổ quốc trong điều kiện mới. Đó là bảo vệ chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ; giữ vững chủ quyền biên giới, vùng trời, vùng biển và chủ quyền biển đảo; bảo vệ Đảng, nhà nước, nhân dân, thành quả cách mạng và chế độ xã hội chủ nghĩa.

Xác định đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển đảo là một quá trình lâu dài, khó khăn phức tạp. Nhận rõ đối tác, đối tượng trong đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển đảo. Tôn trọng luật pháp quốc tế, kiềm chế không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, giải quyết các tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình. Nắm vững luật pháp quốc tế, đường lối quan điểm của Đảng và pháp luật của nhà nước trong giải quyết các tranh chấp về biển đảo. Thực hiện các kênh ngoại giao với nhiều hình thức và biện pháp phong phú, đa dạng làm cho nhân dân thế giới hiểu biết về cơ sở pháp lý và về chủ quyền biển đảo Việt Nam.

Ra đời cách đây 72 năm, Tuyên ngôn độc lập của Chủ tịch Hồ Chí Minh  vẫn còn thực sự là một văn kiện lịch sử vô giá, một bản anh hùng ca cách mạng của dân tộc ta, đất nước ta. Giáo sư Nguyễn Đăng Mạnh nhận xét: Tài nghệ ở đây là đã dàn dựng một lập luận chặt chẽ, đưa ra những bằng chứng không ai chối cãi được. Đằng sau lý lẽ ấy là một tầm tư tưởng, tầm văn hóa đã tổng kết được trong một văn bản ngắn gọn, trong sáng, khúc triết, kinh nghiệm của nhiều thế kỷ đấu tranh giành độc lập, tự do, vì nhân quyền, dân quyền của dân tộc, nhân loại. Nghiên cứu những vấn đề trên là thiết thực góp phần cùng với toàn Đảng, toàn dân, toàn quân kỷ niệm 72 năm ngày ra đời Tuyên ngôn độc lập của Chủ tịch Hồ Chí Minh.        

                                                                            Mong Chờ 

---

[1] Trần Dân Tiên, Những mẩu chuyện về đời hoạt động của Hồ Chủ tịch, Nxb Chính trị quốc gia – Sự thật, Hà Nội-2015, tr158. 

LỊCH SỬ KHÔNG THỂ BỊ BẺ CONG

Khi cả nước ta đang náo nức hướng tới kỷ niệm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2-9 thì các phần tử cơ hội, thù địch, phản động lại cố tình xuyên tạc, bóp méo tính chất và ý nghĩa của các sự kiện lịch sử này. Chúng mê hoặc, lừa bịp nhân dân ta bằng những luận điệu hết sức hoang đường như: Ngày độc lập cho Việt Nam là ngày 11-3-1945, khi vua Bảo Đại ký đạo dụ tuyên bố hủy bỏ Hòa ước Pa-tơ-nốt ký với Pháp năm 1884 do vậy cách mạng Tháng 8 là không cần thiết. Hay như Cách mạng Tháng Tám thành công hoàn toàn nhờ may mắn từ hoàn cảnh lịch sử, không phải do tài năng của Đảng và sự đấu tranh, hy sinh của nhân dân ta...

Nếu chỉ nghe qua, những ai không nghiên cứu và thấu hiểu lịch sử có lẽ sẽ bị chúng bịt mắt. Nhưng chúng ta hãy trở lại thời kỳ huy hoàng của dân tộc để cùng nhau vạch mặt những kẻ bẻ cong lịch sử, chà đạp lên công lao và xương máu của ông cha ta.

Đầu tiên, có thể thấy sự kiện ngày 11-3-1945 khi vua Bảo Đại ký đạo dụ tuyên bố hủy bỏ Hòa ước Pa-tơ-nốt ký với Pháp năm 1884 chỉ diễn ra sau sự kiện đêm 9-3-1945 “Nhật đảo chính Pháp” trên toàn cõi Đông Dương. Chúng ta đặt ra câu hỏi: Mục đích Nhật đảo chính Pháp là gì? Dĩ nhiên là muốn giành quyền kiểm soát (và thống trị) trên toàn cõi Đông Dương, tiêu diệt kẻ thù sau lưng khi mà quân Nhật chuẩn bị phải đương đầu với quân Đồng minh.

Thế mà chỉ sau đó 2 ngày, vua Bảo Đại ký đạo dụ tuyên bố hủy bỏ Hòa ước Pa-tơ-nốt ký với Pháp năm 1884, và ngày hôm sau chính phủ Trần Trọng Kim tuyên bố độc lập. Bạn sẽ suy nghĩ về sự kiện này như thế nào?

Xin thưa rằng: Sau khi hất cẳng thực dân Pháp, vấn đề quan trọng nhất đối với quân Nhật là phải lập ra được một bộ máy cai trị tay sai bản xứ để duy trì trật tự và ổn định. Cho nên "chính phủ" Trần Trọng Kim đã được “nặn ra” dưới sự bảo hộ của phát xít Nhật. Mọi hoạt động của “chính phủ” Trần Trọng Kim đều phải xin phép và phải được sự đồng ý của Nhật cụ thể là Đại sứ Nhật Bản tại Huế là Masayuki Yokoyama. Như vậy, luận điểm trên là hoàn toàn vô căn cứ và võ đoán. Chúng cố tình đưa ra để mê hoặc đồng bào ta mà thôi.

Lại có quan điểm cho rằng: “Cách mạng Tháng Tám thành công nhờ may mắn từ hoàn cảnh lịch sử”, rõ ràng là có dã tâm muốn hạ thấp giá trị cuộc cách mạng của toàn thể dân tộc Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng.

Không ai phủ nhận rằng, chúng ta đã chớp được thời cơ vàng để dân tộc Việt Nam đứng lên làm một cuộc cách mạng giành độc lập, tự do. Lúc ấy, phát xít Nhật đã bại trận hoàn toàn với sự kiện Hồng quân Liên Xô tiêu diệt đạo quân Quan Đông, Nhật hoàng tuyên bố đầu hàng Đồng minh vào ngày 15-8-1945 và sẽ ký trên chiến hạm USS Missouri của Mỹ vào ngày 02-9-1945. Quân Nhật tại Việt Nam đã rệu rã về tinh thần, chờ quân Đồng minh vào giải giáp. Các lực lượng Đồng minh như quân Tàu - Tưởng, liên quân Anh - Pháp chưa vào đến nước ta.

Nhưng nếu chỉ có thời điểm thuận lợi thì chưa thể tạo nên cuộc cách mạng thành công. Độc lập, tự do không phải là món quà bỗng dưng từ trên trời rơi xuống. Trong Thư kêu gọi Tổng khởi nghĩa, lãnh tụ Hồ Chí Minh đã khẳng định điều này: “Không phải Nhật bại mà bỗng nhiên ta được giải phóng, tự do…”.

Để chuẩn bị một cuộc Tổng khởi nghĩa giành chính quyền thành công trên cả nước trong mùa thu Tháng Tám năm 1945, Đảng ta đã lãnh đạo nhân dân ta qua 3 cao trào cách mạng 1930 - 1931, 1936 - 1939 và 1939 - 1945 với những giai đoạn thử thách vô cùng khốc liệt, gian khổ. Việc nhận định đúng thời cơ và chớp được thời cơ đòi hỏi những nhà lãnh đạo Cách mạng phải có một trí tuệ và tầm nhìn lớn.

Giáo sư sử học Văn Tạo đã nhận định hoàn toàn chính xác như sau: “Phương châm chiến lược kết hợp chặt chẽ đấu tranh chính trị với đấu tranh vũ trang, nắm đúng thời cơ để nổi dậy đã góp phần quyết định vào việc giành được chính quyền ít phải đổ máu. Nếu cuộc khởi nghĩa nổ ra sớm hơn, sẽ bị bọn phát - xít Nhật dập tắt; nếu nổ ra muộn hơn - khi quân Đồng minh, trong đó có Anh, Pháp và Tàu -Tưởng vào, thì cũng gặp khó khăn. Việc Chính phủ cách mạng lâm thời Việt Nam nhân danh là người đứng về phía Đồng Minh chống phát - xít giành được quyền độc lập, đã nói lên tài vận dụng chiến lược của cách mạng Việt Nam.”

Khi thấy thời cơ cho Tổng khởi nghĩa đã chín muồi, các nhà lãnh đạo cách mạng của ta thể hiện quyết tâm sắt đá lãnh đạo nhân dân đứng lên giành độc lập. Đó là vào cuối tháng 7 - 1945, mặc dù lâm bệnh nặng, Hồ Chí Minh vẫn theo sát tình hình cách mạng và chỉ đạo đồng chí Võ Nguyên Giáp: “Lúc này thời cơ thuận lợi đã tới, dù hy sinh tới đâu, dù phải đốt cháy cả dãy Trường Sơn cũng phải kiên quyết giành cho được độc lập”.

Như vậy, chúng ta thấy rõ: Cách mạng Tháng Tám thành công vì đó là kết tinh của nghệ thuật chuẩn bị lực lượng, xác định đúng thời cơ và chớp thời cơ. Cách mạng Tháng Tám thành công, ít phải đổ máu là do các nhà lãnh đạo cách mạng Việt Nam đã luôn trên thế chủ động chiến lược và sự đấu tranh anh dũng của nhân dân ta. Hoàn toàn không có sự may mắn nào trong sự kiện cách mạng thiêng liêng của dân tộc như một số người đưa ra.

Xin thưa một số người vì mục đích khác nhau! Các anh xuyên tạc, bóp méo, bôi nhọ, hạ thấp Cách mạng Tháng Tám, Quốc khánh 2 - 9 của dân tộc Việt Nam cũng có nghĩa là chà đạp lên khát vọng của dân tộc, chà đạp lên xương máu của biết bao thế hệ người Việt Nam đã ngã xuống vì độc lập, tự do, thống nhất của Tổ quốc. Những luận điệu đó không thể đánh lừa được bất cứ ai đâu. Các anh bắn vào lịch sử một viên đạn súng trường, các anh sẽ nhận lại hàng loạt đại bác của dân tộc Việt Nam và chắc chắn các anh sẽ bị nhấn chìm trong làn sóng yêu nước của nhân dân Việt Nam cũng như nhân dân yêu chuộng hòa bình trên thế giới./.

                                                                    Mạnh Trần