QĐND - Hiện nay, các thế lực thù địch cố tình xuyên tạc, bóp méo, cho
rằng nền kinh tế thị trường (KTTT) tại Việt Nam là một mô hình méo mó, “không
giống ai”, đang thủ tiêu cạnh tranh khi Nhà nước vẫn o bế cho doanh nghiệp nhà
nước, ngăn cản sự phát triển của kinh tế tư nhân (KTTN). Họ còn cho rằng khi
xây dựng KTTT, Việt Nam thực chất đã chệch hướng, đi theo con đường tư bản chủ
nghĩa. Thực tế xây dựng đất nước trong gần 35 năm đổi mới vừa qua và định hướng
trong thời gian tới đã vạch trần những sự xuyên tạc, những nhận thức sai lầm
nói trên.
Không
hề có chuyện nợ định nghĩa
Đầu tiên cần phải giải
thích cho một số ý kiến gần đây nêu ra: “Nền KTTT định hướng xã hội chủ nghĩa
(XHCN) ở Việt Nam” là nền KTTT như thế nào? Liệu có hay không việc chưa có định
nghĩa, nợ định nghĩa về KTTT định hướng XHCN?
Về vấn đề này, trong
nhiều năm qua, Đảng ta liên tục hoàn thiện nhận thức về KTTT định hướng XHCN.
Mới nhất, tại Nghị quyết số 11-NQ/TW về hoàn thiện thể chế KTTT định hướng XHCN
của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII đã nêu rõ: Nền KTTT định hướng XHCN
mà nước ta xây dựng là nền kinh tế vận hành đầy đủ, đồng bộ theo các quy luật
của KTTT, đồng thời bảo đảm định hướng XHCN phù hợp với từng giai đoạn
phát triển của đất nước; là nền KTTT hiện đại và hội nhập quốc tế; có
sự quản lý của Nhà nước pháp quyền XHCN, do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo,
nhằm mục tiêu "dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh".
Nền KTTT định hướng XHCN Việt Nam có quan hệ sản xuất tiến bộ, phù hợp với
trình độ phát triển của lực lượng sản xuất; có nhiều hình thức sở hữu, nhiều
thành phần kinh tế, trong đó kinh tế nhà nước (KTNN) giữ vai trò chủ đạo, KTTN
là một động lực quan trọng của nền kinh tế. Doanh nghiệp nhà nước giữ vị trí
then chốt và là một lực lượng vật chất quan trọng của KTNN. KTNN, kinh tế tập
thể cùng với KTTN là nòng cốt để phát triển một nền kinh tế độc lập, tự chủ.
Các chủ thể thuộc các thành phần kinh tế bình đẳng, hợp tác, cạnh tranh cùng phát
triển theo pháp luật.
Như vậy là định nghĩa
đã khá rõ ràng, khá cụ thể, chứ không có chuyện mù mờ trong định nghĩa hay còn
nợ định nghĩa. Tuy nhiên, KTTT định hướng XHCN là một mô hình mới, chưa có tiền
lệ nên ngay trong Nghị quyết số 11-NQ/TW, Đảng ta xác định cần phải “vừa làm
vừa tổng kết, rút kinh nghiệm để tiếp tục hoàn thiện”.
Nền
kinh tế hội nhập, hiệu quả cao
Thực tế cho thấy, việc
phát triển KTTT định hướng XHCN tại Việt Nam đã mang lại hiệu quả
cao. Qua gần 35 năm đổi mới, đất nước ta đã phát triển nhanh chóng. Từ chỗ
nghèo nàn, lạc hậu do hậu quả của thời kỳ là thuộc địa, nông nghiệp lúa nước là
chủ đạo, bị chiến tranh tàn phá mấy chục năm và một phần do những sai lầm của
cơ chế quản lý kinh tế tập trung, bao cấp, hiện nay kinh tế nước ta đã vươn lên
thành một trong những nền kinh tế năng động hàng đầu khu vực, có độ mở lớn hàng
đầu thế giới và cũng có tốc độ tăng trưởng nhanh hàng đầu thế giới. Đáng chú ý
là ngay cả khi kinh tế thế giới gặp khó khăn, thậm chí suy thoái, thì kinh tế
Việt Nam vẫn nằm trong tốp những nước tăng trưởng tốt nhất. Trong hai năm 2018,
2019, mặc dù kinh tế thế giới bị ảnh hưởng nặng nề do căng thẳng thương mại
Mỹ-Trung Quốc nhưng kinh tế Việt Nam vẫn tăng trưởng hơn 7%. Cũng vì thế, Ngân
hàng Thế giới (WB) đưa ra nhận định: “Mây đen phủ lên toàn cầu nhưng mặt trời
vẫn đang tỏa sáng ở Việt Nam”. Hiện nay, khi kinh tế toàn cầu chao đảo vì
Covid-19, các nền kinh tế nhìn chung đều suy thoái, tăng trưởng âm thì WB vẫn
lạc quan dự báo kinh tế Việt Nam sẽ có tốc độ tăng trưởng đứng thứ 5 trên thế
giới trong năm 2020 (tăng trưởng khoảng 2,8%) và có thể lên mức 6,8% trong năm
2021.
Nhờ những định hướng
đúng đắn, sự chủ động, linh hoạt trong điều hành mà cơ hội phát triển cho nền
kinh tế Việt Nam trong thời gian tới là rất lớn. Việt Nam đã tích cực, chủ động
hội nhập quốc tế, tham gia 13 hiệp định thương mại tự do (FTA), trong đó có
những FTA thế hệ mới rất chất lượng với các khối kinh tế mạnh (các hiệp định
CPTPP, EVFTA), nên thị trường của nền kinh tế Việt Nam được mở ra rất rộng lớn.
Cả Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) đều coi Việt Nam là đối tác thương mại rất quan
trọng ở châu Á-Thái Bình Dương. Các nhà đầu tư quốc tế đều thấy rằng Việt Nam
là thị trường mới nổi hấp dẫn hàng đầu, là cánh cửa để vào nhiều thị trường
lớn. Do đó, đang có một xu hướng dịch chuyển đầu tư quốc tế tới Việt Nam. Cũng
vì sức đề kháng của nền kinh tế đã tốt hơn trước nhiều nên nhìn chung việc tham
gia các FTA của Việt Nam đều đạt được hiệu quả tốt.
Tiếp
thu tất cả thành tựu của kinh tế thị trường
Ý kiến cho rằng
nền KTTT của Việt Nam không tôn trọng và không áp dụng các tính chất,
quy luật khách quan của KTTT là ý kiến hoàn toàn sai lầm. Bởi tại
Nghị quyết số 11-NQ/TW, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII đã khẳng định:
“Hoàn thiện thể chế KTTT định hướng XHCN là quá trình phát triển liên
tục; kế thừa có chọn lọc thành tựu phát triển KTTT của nhân loại và
kinh nghiệm tổng kết từ thực tiễn đổi mới ở nước ta. Nhận thức đầy đủ, tôn
trọng và vận dụng đúng đắn các quy luật khách quan của KTTT, thông lệ quốc
tế, đồng thời bảo đảm định hướng XHCN phù hợp với điều kiện phát triển của đất
nước trong từng giai đoạn”.
Theo công bố của Chính
phủ, vào tháng 2-2020, đã có 71 nước công nhận Việt Nam là một nền KTTT. Đây là
minh chứng cho thấy, nền KTTT định hướng XHCN mà Việt Nam đang xây dựng là theo
thông lệ quốc tế. Trong các quy luật KTTT mà Việt Nam tiếp thu có các quy luật
về cạnh tranh, về lợi nhuận. Để bảo đảm có một môi trường cạnh tranh công bằng
giữa doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp tư nhân, tại Hội nghị Trung ương 5
khóa XII của Đảng, Trung ương Đảng đã thông qua đồng thời 3 nghị quyết. Đó là,
cùng với việc có Nghị quyết số 11-NQ/TW về hoàn thiện thể chế KTTT định
hướng XHCN, Trung ương Đảng ra Nghị quyết số 10-NQ/TW về phát triển KTTN trở
thành một động lực quan trọng của nền KTTT định hướng XHCN, Nghị quyết số
12-NQ/TW về tiếp tục cơ cấu lại, đổi mới và nâng cao hiệu quả doanh nghiệp nhà
nước. 3 nghị quyết này đã thể hiện rõ quan điểm của Đảng về việc xây dựng một
nền KTTT mang tính cạnh tranh cao, cạnh tranh công bằng giữa doanh nghiệp
nhà nước và doanh nghiệp tư nhân. Doanh nghiệp tư nhân được khuyến khích phát
triển, được sản xuất, kinh doanh ở tất cả lĩnh vực mà pháp luật không cấm. Đồng
thời, doanh nghiệp nhà nước được định hướng hoạt động theo cơ chế thị trường,
lấy hiệu quả kinh tế làm tiêu chí đánh giá chủ yếu, cạnh tranh bình đẳng với
các thành phần kinh tế khác theo quy định của pháp luật. Doanh nghiệp nhà nước
tập trung vào những lĩnh vực then chốt, thiết yếu; những địa bàn quan trọng và
quốc phòng, an ninh; những lĩnh vực mà doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh
tế khác không đầu tư. Doanh nghiệp nhà nước được xác định “là một lực lượng vật
chất quan trọng của KTNN, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế và thực hiện
tiến bộ, công bằng xã hội”.
Chúng ta có thể thấy
hiện nay các doanh nghiệp tư nhân phát triển rất nhanh, trở thành các tập đoàn
kinh tế có nguồn lực mạnh, như: Vingroup, Sun Group, Vietjet Air, THACO Trường
Hải, Hòa Phát, FPT... Nhà nước rất khuyến khích sự phát triển lành mạnh, đúng
pháp luật của các doanh nghiệp tư nhân. Tại hội nghị Chính phủ với các địa
phương ngày 30-12-2019, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng rút ra các
bài học để kinh tế Việt Nam phát triển tốt trong thời gian qua, một trong số đó
chính là: “Khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi cho KTTN phát triển, thực sự
trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế, cùng với KTNN và kinh tế tập
thể trở thành lực lượng nòng cốt để nâng cao năng lực nội sinh, tính tự chủ của
nền kinh tế và chủ động, tích cực hội nhập quốc tế”.
Thủ tướng Chính phủ
Nguyễn Xuân Phúc trong phiên trả lời chất vấn tại Quốc hội ngày 8-11-2019 đã
nhấn mạnh rằng: “Chúng ta không phân biệt KTTN, mà bình đẳng các thành phần
kinh tế trong nền KTTT định hướng XHCN. Chính phủ yêu cầu các cấp, các ngành
thực hiện tốt nghị quyết của Đảng về phát triển KTTN trong thời gian tới”. Lãnh
đạo Đảng, Nhà nước đã nhiều lần tổ chức các cuộc gặp đối với các doanh nghiệp
tư nhân để lắng nghe ý kiến, nguyện vọng, từ đó áp dụng ngay các chính sách phù
hợp để thúc đẩy sự phát triển của KTTN. Việc không phân biệt KTTN còn thể
hiện ở chỗ lãnh đạo Đảng, Nhà nước đã có chủ trương tặng thưởng huân chương đối
với các lãnh đạo doanh nghiệp tư nhân có nhiều đóng góp tích cực; ví dụ như
doanh nhân Đỗ Quang Hiển, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Tập đoàn T&T đã
được trao Huân chương Lao động hạng Nhất.
Như vậy, trong nền
KTTT định hướng XHCN ở Việt Nam hiện nay hoàn toàn không có sự kỳ thị, ngăn trở
KTTN, mà ngược lại Đảng, Nhà nước ta còn đang khuyến khích KTTN phát triển,
khuyến khích người dân làm giàu chính đáng, ích nước, lợi nhà. Theo công bố của
Tạp chí Forbes ngày 7-4-2020, Việt Nam có 4 tỷ phú lọt vào danh sách
các tỷ phú của thế giới, đó là: Ông Phạm Nhật Vượng, Chủ tịch Vingroup, với tài
sản 5,6 tỷ USD, đứng thứ 286 trên bảng xếp hạng; bà Nguyễn Thị Phương Thảo,
Tổng giám đốc Vietjet Air, cổ đông sáng lập Sovico Holdings, với tài sản 2,1 tỷ
USD; ông Trần Bá Dương, Chủ tịch THACO Trường Hải, với tài sản 1,5 tỷ USD và
ông Hồ Hùng Anh, Chủ tịch Techcombank, với tài sản 1 tỷ USD. Ngoài những người
được vào danh sách tỷ phú của thế giới, các doanh nhân Việt Nam thành đạt, giàu
có ngày càng nhiều, đời sống xã hội đi lên. Cương lĩnh xây dựng đất nước trong
thời kỳ quá độ lên CNXH (bổ sung năm 2011) nêu rõ 8 đặc trưng, trong đó đặc
trưng số 1 của xã hội XHCN là “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn
minh”. Như thế, làm sao để “dân giàu” là một trong những mục tiêu hàng đầu của
đất nước ta, của việc xây dựng nền KTTT định hướng XHCN.
Luôn
bám sát định hướng XHCN
Tuy nhiên, việc phát
triển nền KTTT tại Việt Nam phải mang định hướng XHCN để xây dựng CNXH, chứ đây
không phải là một nền KTTT theo kiểu tư bản, để xây dựng chế độ tư
bản chủ nghĩa. Trong nền KTTT mà chúng ta đang xây dựng, thì “định hướng xã hội
chủ nghĩa” của nền kinh tế được nhất quán xác lập và tăng cường thông qua sự
lãnh đạo của Đảng và sự quản lý của Nhà nước, lấy con người làm trung tâm, vì
mọi người và do con người; phát huy đầy đủ vai trò làm chủ của nhân dân, thực
hiện tiến bộ và công bằng xã hội ngay trong từng bước và từng chính sách phát
triển. Gắn kết hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế với thực hiện tiến bộ và công
bằng xã hội, phát triển văn hóa, bảo vệ môi trường, bảo đảm quốc phòng, an
ninh. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước, nền kinh tế của Việt Nam
đã khắc phục được rất nhiều hạn chế của KTTT tự do. Kết quả phòng, chống dịch
Covid-19 đã cho thấy rõ hiệu quả định hướng, điều hành của Nhà nước ta trong
nền kinh tế-xã hội so với nhiều quốc gia khác.
Nền KTTT định hướng
XHCN của Việt Nam là một nền kinh tế thượng tôn pháp luật. Những doanh nhân làm
ăn đúng pháp luật, có nhiều người rất thành đạt như đã nêu ở trên. Nhưng những
doanh nhân vi phạm pháp luật như Phạm Nhật Vũ (cựu Chủ tịch HĐQT AVG), Trầm Bê
(cựu Phó chủ tịch HĐQT Sacombank)... những "đại ca" xã hội đen núp
bóng doanh nhân như Đường "Nhuệ" ở Thái Bình đều bị xử lý nghiêm.
Định hướng XHCN sẽ phải luôn bài trừ những biểu hiện sai phạm pháp luật và xã
hội đen trong nền KTTT.
Hiện nay, nước ta
không chỉ quan tâm đến tốc độ tăng trưởng kinh tế mà còn rất coi trọng chất
lượng tăng trưởng, tăng trưởng theo chiều sâu, tăng trưởng bền vững. Động lực
tăng trưởng kinh tế dần chuyển từ việc khai thác tài nguyên thiên nhiên, khoáng
sản thô sang các lĩnh vực kinh tế chất xám. Việt Nam đang đẩy mạnh theo hướng
chọn lọc kỹ càng, chỉ đồng ý với những nhà đầu tư có công nghệ hiện đại, thân
thiện với môi trường, quan tâm tới người lao động, còn doanh nghiệp có công
nghệ lạc hậu, có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường sẽ dần bị thải loại. Đó chính
là tính chất của một nền KTTT định hướng XHCN, hướng tới tính bền vững, chứ
không vì lợi nhuận trước mắt.
Hoàn thiện thể
chế KTTT định hướng XHCN là nhiệm vụ quan trọng, vừa cấp bách, vừa
lâu dài của cả hệ thống chính trị. Chúng ta đang xây dựng một
nền KTTT tiếp thu tinh hoa của nhân loại, nhưng mang đậm bản sắc
chính trị, văn hóa của Việt Nam, phù hợp với Việt Nam. Do vậy, không lạ lẫm khi
nền KTTT mà chúng ta đang xây dựng không hoàn toàn giống nền KTTT của bất kỳ
nước nào. Nền kinh tế của chúng ta vẫn còn những mặt hạn chế cần sớm khắc phục.
Tuy nhiên, với những thành tựu đã đạt được và những triển vọng đang mở ra, có
thể khẳng định việc Việt Nam xây dựng nền KTTT định hướng XHCN là hoàn toàn
đúng đắn trên con đường đi lên CNXH.
https://www.qdnd.vn/chong-dien-bien-hoa-binh/cong-cu-den-trong-tay-nhung-lai-buon-luong-tam-629107
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét