TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH LÀ CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNIN Ở VIỆT NAM CHO NÊN Ở VIỆT NAM CHỈ CẦN HỌC TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH LÀ ĐỦ KHÔNG CẦN HỌC CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNIN

Đại Nguyễn

Chủ nghĩa Mác - Lênin là đỉnh cao của tư tưởng nhân loại; là thế giới quan, phương pháp luận khoa học và cách mạng, hệ tư tưởng của giai cấp công nhân và nhân dân lao động, của các đảng cộng sản và công nhân trên toàn thế giới trong đấu tranh xóa bỏ mọi áp bức, bóc lột, xây dựng chủ nghĩa xã hội. Hồ Chí Minh đi từ chủ nghĩa yêu nước đến chủ nghĩa Mác - Lênin. Đối với Người, đến với chủ nghĩa Mác - Lênin cũng có nghĩa là đến với con đường cách mạng vô sản. Từ đây, Người thực sự tìm thấy con đường cứu nước chân chính, triệt để và được đánh dấu bằng luận điểm nổi tiếng của Người: “Muốn cứu nước và giải phóng dân tộc, không có con đường nào khác con đường cách mạng vô sản”[1].

Đến với chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng của Hồ Chí Minh có bước nhảy vọt lớn: kết hợp chủ nghĩa yêu nước chân chính với chủ nghĩa quốc tế vô sản, kết hợp dân tộc với giai cấp, độc lập dân tộc với chủ nghĩa xã hội; nâng chủ nghĩa yêu nước lên một trình độ mới trên lập trường, quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin. Trong suốt cuộc đời hoạt động của mình, Hồ Chí Minh luôn khẳng định: Chủ nghĩa Mác - Lênin là chủ nghĩa chân chính nhất, khoa học nhất, cách mạng nhất, “muốn cách mạng thành công, phải đi theo chủ nghĩa Mã Khắc Tư và chủ nghĩa Lênin”. Đối với Người, chủ nghĩa Mác - Lênin là cơ sở thế giới quan, phương pháp luận khoa học để giải quyết những vấn đề do thực tiễn đặt ra. Người không bao giờ xa rời chủ nghĩa Mác - Lênin, Người luôn xem chủ nghĩa Mác – Lênin là cẩm nang thần kỳ, là ngọn đèn soi sáng, đồng thời với đó là kiên quyết chống chủ nghĩa giáo điều và chủ nghĩa xét lại.

Như vậy, chủ nghĩa Mác - Lênin là một nguồn gốc - nguồn gốc chủ yếu nhất, quyết định đến việc hình thành và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh, là một bộ phận hữu cơ, nền tảng của tư tưởng Hồ Chí Minh. Không thể đặt tư tưởng Hồ Chí Minh ra ngoài hệ tư tưởng Mác - Lênin, hay nói cách khác, không thể tách tư tưởng Hồ Chí Minh khỏi nền tảng của nó là chủ nghĩa Mác - Lênin. Trong nhận thức cũng như hành động không thể nói tư tưởng Hồ Chí Minh là chủ nghĩa Mác - Lênin ở Việt Nam, từ đó đưa ra lập luận sai trái rằng ở Việt Nam chỉ cần học tư tưởng Hồ Chí Minh là đủ không cần học chủ nghĩa Mác – Lênin. Đây là một luận điểm hoàn toàn sai lầm, xuyên tạc bản chất, nguồn gốc, mục đích là nhằm xóa bỏ mối quan hệ giữa chủ nghĩa Mác – Lênin với tư tưởng Hồ Chí Minh, tiến tới hạ thấp vai trò của tư tưởng Hồ Chí Minh trong tương lai gần.

 Từ trước đến nay, đặc biệt Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thức IX của Đảng cũng đã ghi rõ: Tư tưởng Hồ Chí Minh là kết quả sự vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào điều kiện cụ thể của nước ta, kế thừa và phát triển các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại. Xét về nguồn gốc quyết định, tư tưởng Hồ Chí Minh bắt nguồn từ chủ nghĩa Mác - Lênin, lấy chủ nghĩa Mác - Lênin làm nền tảng, nhưng tư tưởng Hồ Chí Minh cũng là sự kế thừa, phát triển các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, nổi bật là chủ nghĩa yêu nước, tinh thần đoàn kết dân tộc và tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại, cả phương Đông và phương Tây. Và cũng chính Hồ Chí Minh đã từng tỏ rõ thái độ của mình đối với việc học tập, tiếp thu những giá trị của các học thuyết trong lịch sử. Người nói: “Học thuyết Khổng Tử có ưu điểm là sự tu dưỡng đạo đức cá nhân. Tôn giáo Giêsu có ưu điểm là lòng nhân ái cao cả. Chủ nghĩa Mác có ưu điểm là phương pháp làm việc biện chứng. Chủ nghĩa Tôn Dật Tiên có ưu điểm là chính sách của nó phù hợp với điều kiện nước ta. Khổng Tử, Giê-su, C. Mác, Tôn Dật Tiên chẳng phải đã có những điểm chung đó sao? Họ đều muốn “mưu hạnh phúc cho loài người, mưu hạnh phúc cho xã hội…Tôi cố gắng làm người học trò nhỏ của các vị ấy”. Điều đó đã minh chứng tư tưởng Hồ Chí Minh là sự chắt lọc, hòa quyện, kế thừa những giá trị, hạt nhân hợp lý của các học thuyết và Người còn góp phần bổ sung, phát triển nhiều luận điểm mới, làm cho kho tàng lí luận thêm phong phú hơn.

Như vậy, chúng ta có thể khẳng định tư tưởng Hồ Chí Minh nằm trong hệ tư tưởng của Mác - Lênin, bắt nguồn chủ yếu từ chủ nghĩa Mác - Lênin, nhưng không hoàn toàn đồng nhất với chủ nghĩa Mác - Lênin, mà là sự tổng hòa, sự kết hợp giữa tinh hoa văn hóa truyền thống Việt Nam, tinh hoa văn hóa nhân loại phương Đông, phương Tây, đỉnh cao là chủ nghĩa Mác - Lênin. Do đó, không thể nói tư tưởng Hồ Chí Minh chính là chủ nghĩa Mác - Lênin ở Việt Nam.

Ngay sau khi tiếp cận được với chủ nghĩa Mác – Lênin (1920), trở thành một đảng viên của Đảng Cộng sản Pháp và của Quốc tế Cộng sản, Hồ Chí Minh đã vạch rõ sự khác nhau giữa thực tiễn của các nước tư bản phát triển ở châu Âu mà C. Mác, Ph. Ăngghen và V.I. Lênin đã chỉ ra với thực tiễn Việt Nam - một nước thuộc địa, nửa phong kiến, nông nghiệp, lạc hậu ở phương Đông. Do đó, theo Hồ Chí Minh cần phải có sự bổ sung, phát triển chủ nghĩa Mác về cơ sở lịch sử phương Đông. Trong Báo cáo về Bắc Kỳ, Trung Kỳ và Nam Kỳ gửi Quốc tế Cộng sản, Người viết: “Cuộc đấu tranh giai cấp không diễn ra giống như ở phương Tây... Dù sao thì cũng không thể cấm bổ sung “cơ sở lịch sử” của chủ nghĩa Mác bằng cách đưa thêm vào đó những tư liệu mà Mác ở thời mình không thể có được”[2]. Điều này đã khẳng định chủ nghĩa Mác – Lênin không phải bất biến, khuôn mẫu để vận dụng một cách nguyên xi, giáo điều, mà theo Người cần thiết phải bổ sung những luận điểm mới trên cơ sở thực tiễn, đáp ứng yêu cầu thực tiễn, phù hợp với hoàn cảnh cụ thể của mỗi nước. Có như vậy thì mới làm cho chủ nghĩa Mác – Lênin thực sự phát triển và có giá trị ở tầm cao hơn, sáng tạo hơn gấp nhiều lần.

Chắc hẳn, chúng ta còn nhớ vào ngày 15 tháng 7 năm 1969, nghĩa là chỉ gần 2 tháng trước khi Người qua đời, trong bài trả lời phỏng vấn đồng chí Sác lơ Phuốc ni ơ, phóng viên Báo Nhân đạo (Pháp) về vai trò của Chủ nghĩa Mác-Lênin, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: “Về phần chúng tôi, chính là do cố gắng vận dụng… một cách sáng tạo, phù hợp với thực tế Việt Nam…mà giành được thắng lợi to lớn…Chúng tôi giành được thắng lợi đó là do nhiều yếu tố, nhưng cần phải nhấn mạnh rằng…trước hết là nhờ cái vũ khí không gì thay thế được là Chủ nghĩa Mác-Lênin”[3]. Điều đó đã minh chứng sát thực nhất cho việc nhận thức, vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác – Lênin của Hồ Chí Minh ở Việt Nam là hoàn toàn có cơ sở căn cứ khoa học.

Việc tiếp thu, vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin của Hồ Chí Minh là cả quá trình gắn với hoạt động thực tiễn hoạt động cách mạng của Người. Người nhấn mạnh rằng, việc học tập, vận dụng chủ nghĩa Mác - Lênin, trước hết phải nắm vững “cái cốt lõi”, “linh hồn sống” của nó là phương pháp biện chứng; học tập “tinh thần, lập trường, quan điểm và phương pháp của chủ nghĩa Mác - Lênin để áp dụng lập trường, quan điểm và phương pháp ấy mà giải quyết cho tốt những vấn đề thực tế trong công tác cách mạng của chúng ta”.

 Từ những vấn đề có ý nghĩa phương pháp luận nhất quán của Hồ Chí Minh đối với chủ nghĩa Mác – Lênin đã thể hiện sâu sắc tư duy độc lập, tự chủ, vận dụng sáng tạo vào thực tiễn quá trình cách mạng ở Việt nam. Người đã vận dụng linh hoạt chủ nghĩa Mác - Lênin vào thực tiễn cách mạng Việt Nam và đã đưa vào nhiều luận điểm mới, góp phần phát triển phong phú chủ nghĩa Mác – Lênin cho đến tận ngày nay. Vì vậy, cần phải nhận thức đúng các giá trị, tư tưởng, quan điểm của Người và đấu tranh với quan điển sai trái cho rằng: Tư tưởng Hồ Chí Minh là chủ nghĩa Mác - Lênin ở Việt Nam. Đây là một luận điểm hoàn toàn sai lầm, nhằm xóa bỏ nguồn gốc tư tưởng Hồ Chí Minh, xóa bỏ mối quan hệ biện chứng giữa chủ nghĩa Mác – Lênin với tư tưởng Hồ Chí Minh, tiến tới hạ thấp vai trò của tư tưởng Hồ Chí Minh cũng như nền tảng tư tưởng của Đảng ta hiện nay./.

---

[1] Hồ Chí Minh: Toàn tập, tâp 1, NXB. CTQG – ST, H.2011, tr. 9.

[2] Hồ Chí Minh: Toàn tập, tâp 1, NXB. CTQG – ST, H.2011, tr. 509.

[3] Hồ Chí Minh: Toàn tập, tâp 15, NXB. CTQG – ST, H.2011, tr. 589 -590.